شکستگی استخوان پاشنه (Heel Bone Fracture) یک آسیب دردناک و ناتوان‌کننده است. این نوع شکستگی معمولا در حوادثی مانند تصادف با اتومبیل یا سقوط از نردبان اتفاق می‌افتد؛ به طور کلی یعنی هنگامی که پاشنه پا زیر وزن بدن له می‌شود. هنگامی که این شکستگی رخ می‌دهد، پاشنه پا ممکن است پهن و کوتاه شود. با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی درباره شکستگی پاشنه دریافت کنید.
انواع شکستگی پاشنه پا کدامند؟
الگوهای مختلفی برای شکستگی استخوان پاشنه پا یا کالکانئوس پا وجود دارد که با ضربه به آن رخ می‌دهد. برخی شکستگی‌ها الگوهای ساده‌تری دارند که مفصل را درگیر نمی‌کنند و معمولا بدون هیچ مشکلی طولانی‌مدت بهبود می‌یابند؛ اما در برخی دیگر از شکستگی‌های پاشنه، مفاصل نیز درگیر می‌شوند. بنابراین بهبودی چالش برانگیز می‌شود و اغلب برای بهبودی کامل نیاز به جراحی احساس می‌شود. انواع شکستگی مفاصل پا عبارت‌اند از:
شکستگی‌های داخل مفصلی
این نوع شکستگی شامل آسیب به غضروف بین مفاصل بوده و جدی‌ترین نوع شکستگی پاشنه پا به شمار می‌آید. شکستگی داخل مفصلی ارتباط زیادی با بروز آرتروز پس از ضربه به مفصل‌های درگیر دارد.
شکستگی‌های بیرون‌زدگی
در شکستگی بیرون‌زدگی، قطعه ای از استخوان پاشنه در اثر کشیدن تاندون آشیل یا رباط جدا می‌شود. این آسیب با عنوان «آسیب پاشنه له‌شده» نیز شناخته می‌شود و بیشتر در مواردی مثل سقوط از ارتفاع یا تصادف با اتومبیل اتفاق می‌افتد.
شکستگی تنشی یا استرسی
بیشتر شکستگی‌های پاشنه در اثر ضربه ایجاد می‌شوند، اما شکستگی ناشی از تنش پاشنه به دلیل استفاده بیش از حد از پاشنه پا یا ضربه‌های مکرر مانند دویدن یا پریدن زیاد اتفاق میفتد. این نوع شکستگی در ورزشکاران رایج است.
مطالعه بیشتر: علت درد پاشنه پا چیست؟
علائم شکستگی پاشنه پا کدامند؟
شکستگی پاشنه پا نیز مانند هر آسیب دیگر علائم خاص خودش را دارد. بیماران مبتلا به شکستگی استخوان پاشنه پا معمولا علائم زیر را تجربه می‌کنند:
- درد
- کبودی
- ورم پا
- بدشکلی پاشنه پا
- ناتوانی در وارد آوردن وزن بر روی پاشنه پا یا راه رفتن
در برخی از شکستگی‌های جزئی پاشنه، درد به حدی نیست که از راه رفتن جلوگیری کند، اما ممکن است باعث بی ثباتی مچ پا و لنگیدن فرد شود. دلیل چنین امری این است که تاندون آشیل پا از استخوان پاشنه برای حمایت از وزن بدن کمک می‌گیرد. در این صورت اگر استخوان پاشنه در اثر آسیب تغییر شکل داده باشد، عضله و تاندون نمی‌توانند نیروی کافی برای تحمل وزن شخص را تولید کنند. بنابراین پا و مچ پای فرد ناپایدار خواهد شد و شیوه راه رفتن تغییر می‌کند.
علت شکستگی پاشنه پا چیست؟
همانطور که گفتیم، شکستگی پاشنه پا دلایل مختلفی دارد. این نوع شکستگی اغلب اوقات به دلایل زیر رخ می‌دهد:
- سقوط از ارتفاع
- آسیب پیچشی به مچ پا
- برخورد وسیله نقلیه موتوری
به طور کلی هر نوع فشار غیر معمولی که به استخوان پاشنه پا وارد شود، می‌تواند در این قسمت شکستگی ایجاد کند.
عوارض شکستگی پاشنه پا کدامند؟
شکستگی پاشنه پا به دلیل آسیبی که به فرد وارد می‌کند، عوارض متعددی را بر جای می‌گذارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
عوارض جزئی
- تحریک عصب در اطراف محل بریدگی
- تحریک تاندون
- سفتی مفصل
- درد مزمن
- تورم مزمن
عوارض عمده
- عدم التیام زخم
- عفونت
- آرتروز پس از ضربه
اگر سیگاری هستید، مهم است که این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. کشیدن سیگار هم بر روند بهبود استخوان و هم بر روند بهبود زخم تاثیر می‌گذارد. اگر سیگار می‌کشید، چه از طریق درمان با جراحی و چه از روش‌های غیر جراحی، ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا استخوان شما بهبود یابد. معمولا در موارد عفونت یا عوارض مربوط به زخم، جراحی اضافی لازم است. اگر همه تلاش‌ها برای رفع عفونت یا عارضه بهبود زخم با شکست مواجه شود، ممکن است نیاز به قطع عضو باشد.
نحوه تشخیص شکستگی پاشنه پا
برای تشخیص شکستگی پاشنه پا مهم است که علت و روند آسیب‌دیدگی را به طور کامل با پزشک خود در میان بگذارید. در ضمن اگر هر گونه مشکل پزشکی دیگری، مثل دیابت دارید، داروی خاصی مصرف می‌کنید یا سیگار می‌کشید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
معاینه جسمی
پس از صحبت در مورد علائم و سابقه پزشکی، پزشک معاینه دقیقی انجام می‌دهد که به شرح زیر خواهد بود:
- پا و مچ پای شما را بررسی می‌کند تا ببیند که آیا پوستتان آسیب دیده و سوراخ شده یا خیر
- نبضتان را در نقاط کلیدی پا بررسی می‌کند تا مطمئن شود که خون‌رسانی به پا و انگشتان پا انجام می‌شود یا خیر
- بررسی می‌کند که آیا می توانید انگشتان خود را حرکت دهید و آیا می توانید اشیا را با کف پای خود احساس کنید یا خیر
- با معاینه قسمت‌های دیگر پای آسیب‌دیده، مثل ساق پا، لگن و ستون فقرات مشخص می‌کند که آیا به نواحی دیگری از بدنتان هم آسیب وارد شده یا خیر
انجام تست پزشکی
پزشک از طریق روش‌های زیر تست‌های پزشکی انجام می‌دهد تا تصویر واضحی از پای شما داشته باشد و ببیند که شدت آسیب تا چه حد است. عکس‌برداری به تشخیص پزشک از روش‌های زیر انجام می‌شود.
اشعه ایکس
این تست، رایج‌ترین و در دسترس‌ترین تکنیک تصویربرداری تشخیصی است. اشعه ایکس تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان به دست می‌دهد. اشعه ایکس نشان می‌دهد که آیا استخوان پاشنه شما شکسته و آیا استخوان‌ها جابه‌جا شده اند یا خیر.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
به دلیل آناتومی پیچیده استخوان پاشنه، معمولاپس از تشخیص شکستگی این قسمت از پا توسط اشعه ایکس، سی تی اسکن هم انجام می‌شود. CT تصویری دقیق‌تر و مقطعی از پای شما به دست می‌دهد و اطلاعات ارزشمندی در مورد شدت شکستگی در اختیار پزشک شما قرار می‌دهد. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا بهترین برنامه را برای درمان توصیه کند.
درمان شکستگی پاشنه پا
پزشک شما به منظور ارائه طرح درمانی برای شکستگی پاشنه پا چندین عامل را در نظر می‌گیرد، از جمله:
- علت آسیب
- سلامت کلی فرد آسیب‌دیده
- شدت آسیب
- میزان آسیب بافت نرم
از آن‌جایی که بیشتر شکستگی‌های استخوان پاشنه باعث کوتاه شدن استخوان می‌شوند، هدف از درمان، بازگرداندن آناتومی طبیعی پاشنه پاست. به طور کلی بیمارانی که آناتومی طبیعی پاشنه پایشان ترمیم شده است، نتایج بهتری از درمان می‌گیرند. در بیشتر موارد، بازسازی آناتومی طبیعی پاشنه پا مستلزم جراحی است. بنابراین پزشک متخصص در مورد گزینه‌های مختلف درمانی با شما صحبت خواهد کرد.
درمان های غیرجراحی شکستگی پاشنه پا
اگر قطعات استخوان شکسته در اثر نیروی ناشی از آسیب جابه‌جا نشده باشند، ممکن است درمان غیر جراحی توصیه شود. در این روش، پا باید کاملا بی‌حرکت نگاه داشته شود. بنابراین از گچ، آتل یا بریس استفاده می‌شود تا استخوان‌های پای شما تا زمان بهبودی در وضعیت مناسبی قرار بگیرند.
ممکن است مجبور شوید به مدت 6 تا 8 هفته یا حتی بیشتر از گچ استفاده کنید. در این مدت تا زمانی که استخوان به طور کامل بهبود نیابد، نباید وزنی روی پای خود بیاورید. درمان غیرجراحی برخی از شکستگی‌ها می‌تواند منجر به عوارض طولانی‌مدت مانند درد مچ پا، آرتروز و لنگی شود.
درمان شکستگی پا با جراحی
اگر استخوان‌ها جابه‌جا شده باشند، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. جراحی به منظور ترمیم شکستگی استخوان پاشنه می‌تواند شکل طبیعی استخوان را بازیابی کند؛ اما گاهی اوقات با عوارضی مانند مشکلات ترمیم زخم، عفونت و آسیب عصبی همراه است. پزشک متخصص جزئیات آسیب را بررسی می‌کند و در مورد خطرات و مزایای درمان جراحی در مقابل غیرجراحی با شما صحبت می‌کند.
مراقبت های پس از شکستگی پاشنه پا
اصولا پزشک به بیماران توصیه می‌کند که تا زمان بهبودی شکستگی به پاشنه پا فشار وارد نکنند. مدت زمان بهبودی بستگی به مصدومیت دارد و ممکن است چند ماه طول بکشد. اغلب اوقات پزشکان افراد را تشویق می‌کنند که پا و مچ پا را حرکت دهند و در صورتی که انجام این کار خیلی دردناک نباشد، کمی به مچ پا فشار بیاورند.
فیزیوتراپی یکی از بزرگ‌ترین نیازهای فردی که دچار شکستگی پاشنه پا شده، محسوب می‌شود. فیزیوتراپی شامل تمرینات خاصی برای بهبود دامنه حرکتی پا و مچ پای آسیب دیده و تقویت عضلات حمایت کننده خواهد بود.
هنگامی که افراد شروع به راه رفتن می‌کنند، ممکن است به یک عصا یا یک کفش یا چکمه با طراحی خاص نیاز داشته باشند که از پا در برابر آسیب بیشتر محافظت کند. اگر افراد دستورالعمل‌های پزشک را در مورد زمان شروع و نحوه راه رفتن به دقت رعایت نکنند، ممکن است استخوان به خوبی بهبود نیابد.
>> دریافت نوبت از: بهترین مرکز فیزیوتراپی تهران
مدت زمان بهبود شکستگی پاشنه پا
اگر شکستگی پاشنه پای شما جزئی باشد، مثلا ترک در استخوان پا ایجاد شده و شدت آسیب عضلانی کم باشد، ممکن است بتوانید فعالیت‌های عادی خود را 3 تا 4 ماه پس از جراحی از سر بگیرید؛ اما اگر شکستگی شدید باشد، ممکن است 1 تا 2 سال طول بکشد تا بهبودی کامل خود را به دست بیاورید.
معمولا با وجود تمامی تلاش‌های پزشکان، پا و مچ پا پس از شکستگی شدید به ندرت به حالت اول باز می‌گردند و بیماران معمولا به سطوح عملکرد قبل از آسیب دست یابند. این امر، به ویژه برای ورزشکاران و افرادی که فعالیت بدنی زیادی دارند، محسوس و قابل مشاهده خواهد بود.
جمع‌بندی
اگر در پی سانحه‌ای یا پس از دویدن، پریدن و ورزش زیاد، در پاشنه پای خود درد و تورم احساس کردید، اولین کار این است که به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید، زیرا احتمال شکستگی پاشنه پا وجود دارد. کلینیک تخصصی پا نیاوران با داشتن بهترین و حاذق‌ترین پزشکان ارتوپد آماده خدمات‌رسانی به شما مراجعه‌کنندگان عزیز است تا آسیب‌های وارده به پا را به حداقل برساند و روند بهبودی را برایتان سریع‌تر سازد.
