التهاب تاندون پرونئال به التهاب تاندون‌های واقع در امتداد پایین‌ترین بخش استخوان نازک‌نی مچ پا گفته می‌شود. این تاندونها متصل‌کننده عضلات ساق پا به استخوان‌های پایین‌تر از مچ پا هستند و به ثبات و تعادل پا و مچ پا کمک می‌کنند؛ بنابراین، این تاندونها از پا و مچ پا در برابر آسیب‌ها محافظت می‌کنند. تاندونیت پرونئال معمولا ناشی از استفاده بیش‌ازحد از پاهاست؛ ولی، افتادن ناگهانی روی زمین یا آسیب به پاها نیز ممکن است باعث شوند دچار این التهاب شوید.
برخلاف آسیب‌های مربوط به تاندون آشیل که شناخته‌شده هستند، آسیب‌های تاندون پرونئال مانند التهاب این تاندون نادر محسوب می‌شوند. جالب است بدانید که در تحقیقی، فقط 13 دونده از بین 2000 دونده مصدوم دچار این نوع از التهاب بودند. در این مقاله، درباره هرآنچه که باید درباره این التهاب بدانید مانند علائم، روش‌های تشخیص و روش‌های درمان آن به‌صورت مفصل توضیح خواهیم داد.
تاندونیت پرونئال چه علائم و نشانه هایی دارد؟
التهاب تاندون پرونئال ممکن است حاد یا مزمن باشد. منظور ما این است که علائم آن ممکن است به‌صورت ناگهانی ظاهر شوند یا شدت آن‌ها به‌تدریج افزایش یابد. متداول‌ترین علائم در هر دو نوع این التهاب عبارت‌اند از:
- درد در پشت مچ پا
- دردی که هنگام انجام فعالیت‌های روزمره افزایش و هنگام استراحت کاهش می‌یابد.
- درد در مچ پا هنگام چرخاندن آن به سمت داخل یا خارج
- تورم در پشت مچ پا
- بی ثباتی مچ پا هنگام حمل اشیای سنگین
- بدتر شدن درد مچ پا هنگام بیدار شدن در صبح‌ها
- تورم، حساسیت به لمس و قرمزی در اطراف مچ پا به علت پارگی‌های میکروسکوپی
- ضخیم شدن تاندون: با گذشت زمان، این عارضه ممکن است باعث شود تاندونها روی استخوان ساق پا ساییده شوند. تاندون‌های پرونئال به علت این اصطکاک ضخیم می‌شوند تا بتوانند فشاری را که به آن‌ها وارد می‌شود، مدیریت کنند. ضخیم شدن تاندونها می‌توانند نشانه ضعیف شدن یا پارگی آن‌ها باشد.
علت التهاب تاندون پرونئال چیست؟
افرادی که ورزش‌هایی با حرکات تکراری مچ پا انجام می‌دهند، بیشتر از دیگران به این نوع التهاب مبتلا می‌شوند. دلایل ابتلا به التهاب تاندون پرونئال عبارت‌اند از:
- استفاده بیش‌ازحد از مچ پا: استفاده بیش‌ازاندازه از مچ پا متداول‌ترین علت ابتلا به این بیماری محسوب می‌شود. اگر ورزش‌هایی مانند بسکتبال، فوتبال، ژیمناستیک یا هر ورزشی که نیازمند حرکات چرخشی سریع است، انجام می‌دهید، بیشتر از دیگران دچار پارگی ناشی از تاندون پرونئال خواهید شد.
- افزایش ناگهانی مدت راه رفتن، دویدن و پریدن: دوندگانی که اغلب در جاده‌های ناهموار می‌دوند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به التهاب تاندون‌های پرونئال قرار دارند.
- آسیب: آسیب دیدن مچ پا و پیچ‌خوردگی مکرر مچ پا نیز احتمال ابتلا به این التهاب را افزایش می‌دهند. اگر آسیبی به رباط‌های پا وارد شود، پا دچار ضعف و بی‌ثباتی می‌شود و به تبع آن، فشار بیشتری به تاندون‌های پرونئال وارد می‌شود.
- وضعیت غیر طبیعی پا: اگر پاشنه پاهایتان بیشتر از دیگر افراد به سمت داخل می‌چرخد یا قوس کف پاهایتان زیاد است، مستعد ابتلا به این نوع التهاب هستید.
- عدم تعادل عضلات: سفتی یا ضعف عضلات پا و پرونئال نیز می‌تواند احتمال ابتلا به نوع تاندونیت را افزایش دهد.
- استفاده از تکنیک‌های ورزشی نادرست
- پوشیدن کفش نامناسب مانند صندل
افزایش سن، چاقی، دیابت، بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و آرتریت پسوریاتیک، استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدهای خوراکی و فلوروکینولون‌ها و کشیدن سیگار نیز از عواملی هستند که احتمال ابتلا به التهاب تاندون پرونئال را افزایش می‌دهند.
آسیب تاندون پرونئال چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص عارضه تاندون پرونئال می‌تواند دشوار باشد؛ زیرا، علائم آن مشابه شرایطی مانند پیچ‌خوردگی مچ پا، آرتریت‌ها و شکستگی‌ها هستند. اگر به مطب پزشک ارتوپد معتبر مراجعه کنید، او ابتدا سوابق پزشکی شما را بررسی خواهد کرد. هدف پزشک این است که علت و شدت آسیب تاندون پرونئال را تشخیص دهد. پزشک برای رسیدن به این هدف، ممکن است سؤالات زیر را از شما بپرسد:
- چگونه مصدوم شدید؟
- اگر دردی را احساس می‌دهید، محل دردتان کجاست و چقدر شدید است؟
- آیا شدت درد و سایر علائم شما در طول روز تغییر می‌کند؟
- چه فعالیت‌هایی را انجام می‌دهید و انجام کدام فعالیت‌ها برایتان دشوار است؟
- چه فعالیت‌هایی را نمی‌توانید پس از آسیب دیدن مچ پا انجام دهید؟
سپس معاینه فیزیکی را براساس پاسخ‌های شما شروع خواهد کرد. برای مثال، او از شما خواهد خواست حرکتی را که برایتان دشوار است، انجام دهید. او حرکات و قدرت پا، مچ پا و دیگر نواحی بدن شما را ارزیابی خواهد کرد. همچنین به‌آرامی جلو، کنار و پشت مچ پای شما را لمس خواهد کرد تا مکان درد را پیدا کند.
در برخی اوقات، پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام ار ای، سی‌تی اسکن، عکس برداری رادیولوژی و سونوگرافی را تجویز کند تا مطمئن شود دچار شکستگی پا، آرتروز، پارگی بافت یا آسیب غضروف نشده‌اید.
کاهش درد التهاب تاندون پرونئال با حرکات کششی
در این بخش، چندین حرکت کششی را برای مدیریت علائم این التهاب در خانه به شما آموزش خواهیم داد. کاهش خطر آسیب‌های بیشتر به عضلات پرونئال، عضلات ساق پا، همسترینگ و مچ پا و بهبود دامنه حرکتی از دیگر مزایای این حرکات کششی محسوب می‌شوند. اگر حرکات کششی با درمان‌های دیگری مانند گرمادرمانی، سرمادرمانی، نواردرمانی، ماساژ و بریس مچ پا همراه شود، می‌تواند کمک قابل توجهی به درمان التهاب تاندون شما کند.
مطالعه بیشتر »» بریس چیست؟
ما به شما توصیه می‌کنیم ابتدا به مطب پزشکی باتجربه بروید و درباره این حرکات کششی با او صحبت کنید. اگر به التهاب تاندونیت پرونئال مبتلا شده باشید، ممکن است حرکت کف پا به سمت داخل و خارج برای شما دردناک و دشوار باشد. اگر دردی را حین انجام یکی از کشش‌های زیر احساس می‌کنید، بلافاصله انجام آن را متوقف کنید.
- کشش ساق پا: کشش ساق پا کششی بسیار متداول محسوب می‌شود و روش‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. برای انجام این کشش، ابتدا پای مصدوم خود را یک قدم به عقب ببرید. شما می‌توانید دستان خود را روی دیوار قرار دهید. فقط پای جلویی خود را خم کنید و سعی کنید پاشنه پای عقبی خود را روی زمین نگه دارید. در این حالت برای 60 ثانیه بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید. بهتر است کشش ساق پا را هر روز سه بار انجام دهید.
- کشش همسترینگ: کشش روزانه عضلات بالا و پایین نواحی آسیب‌دیده به کاهش تنش عصبی و سفتی آن‌ها کمک می‌کند. برای انجام این کشش، یک حوله بزرگ حمام تهیه کنید و دور انگشتان پای مصدوم قرار دهید. دراز بکشید و فقط پای مصدوم را بالا ببرید. حوله حمام باید با پای مصدوم شما بالا برود. حوله را با دستان خود بکشید و مطمئن شوید پای مصدوم کاملا صاف است. در این وضعیت برای 30 ثانیه بمانید و سپس برای انجام دوباره کشش به حالت اولیه برگردید.
- ماساژ توپ گلف: این کشش به شما کمک می‌کند سفتی عضلات و بافت‌های کف پا مانند فاشیای پلانتار را کاهش دهید. برای انجام این کشش، بنشینید و کف پاهای خود را روی زمین قرار دهید. یک توپ گلف یا وسیله گرد دیگری را زیر قوس پای مصدوم خود قرار دهید. سپس با پای خود به توپ گلف فشار وارد کنید. در حین وارد کردن فشار به توپ، آن را به‌آرامی با کف پای خود به جلو و عقب ببرید. ماساژ توپ گلف را می‌توانید به‌مدت یک تا دو دقیقه روزی سه بار انجام دهید.
- کشش حوله: کشش عضلات مچ پا و ساق پا می‌تواند به کاهش درد و بهبودی آسیب تاندون پرونئال کمک کند. برای انجام کشش حوله، روی زمین بنشینید و پاهایتان را دراز کنید. حوله را اطراف انگشتان پای مصدوم خود بپیچید و به‌آرامی آن را به سوی خود بکشید تا کششی در کف پا و پشت ساق پا احساس کنید. در این وضعیت برای چند ثانیه بمانید و سپس برای انجام دوباره آن، به وضعیت اولیه برگردید.
- حرکت کف پا به سمت داخل و خارج: حفظ انعطاف‌پذیری مچ پا در دوران بهبودی بسیار مهم است؛ زیرا، تاندون پرونئال به چرخاندن پا به سمت خارج کمک می‌کند. برای انجام این کشش، روی یک صندلی بنشینید و پای مصدوم خود را روی زانوی پای دیگر بگذارید. کف پای مصدوم را با دست خود نگه دارید و آن را به‌آرامی به سمت زمین حرکت دهید. در این وضعیت برای 5 الی 10 ثانیه بمانید و سپس پای خود را به سمت سقف بکشید. این حرکات را 10 بار تکرار کنید.
- بلند کردن پاشنه: برای انجام این کشش، به یک صندلی یا میز نیاز دارید. پشت صندلی یا میز بایستید و دستان خود را روی آن قرار دهید. روی پاشنه‌های خود بلند شوید و در این وضعیت، 5 الی 10 ثانیه بمانید. اکنون دستان خود را از روی میز یا صندلی بردارید و به‌آرامی پاشنه‌های پای خود را پایین بیاورید. اگر این حرکت برای شما دشوار است، دستان خود را از روی میز یا صندلی برندارید. حرکت بلند کردن پاشنه را 5 الی 10 بار تکرار کنید.
روش های درمان التهاب تاندون پرونئال
روش‌های درمانی غیر جراحی معمولا می‌توانند التهاب و درد تاندون پرونئال را در کمتر از 3 الی 4 هفته تسکین دهند. اگر التهاب تاندون ناشی از آسیب دیگری مانند پیچ‌خوردگی مچ پا باشد، درمان آن ممکن است مدت بیشتری طول بکشد.
بهترین درمان خانگی برای این نوع التهاب، استراحت است. از انجام هر گونه فعالیتی که می‌تواند شدت علائمی مانند درد را افزایش دهد، خودداری کنید. اگر استراحت نکنید، سرعت بهبودی تاندون شما کاهش خواهد یافت. در ادامه، مهمترین روش‌های درمان التهاب تاندون پرونئال را معرفی می‌کنیم.
دارو درمانی تاندونیت پرونئال
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می‌توانند درد و التهاب تاندون را کاهش دهند. در برخی از موارد، پزشک ممکن است داروهای استروئیدی را به غلاف تاندون پرونئال تزریق کند. پیش از مصرف هر گونه دارویی برای درمان تاندونیت، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
درمان التهاب تاندون پرونئال با فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست پس از ارزیابی شرایط شما، ممکن است روش‌های زیر را برای کاهش درد، بهبود قدرت و بهبود راه رفتن و دویدن به شما توصیه کند. او تلاش می‌کند مناسب‌ترین روش‌ها را با توجه به نیازها و آسیب‌های شما تجویز کند. معمولا 3 الی 6 هفته فیزیوتراپی برای درمان این نوع التهاب لازم است.
- تمرینات ورزشی: تمرینات ورزشی مهمترین ابزار فیزیوتراپیست‌ها برای مدیریت علائم این عارضه محسوب می‌شوند. بهبود دامنه حرکتی، انعطاف‌پذیری، قدرت یا تعادل از مزایای تمرینات ورزشی مختلفی مانند کشش ساق پا، نوشتن الفبا با مچ پا، تقویت مچ پا با کش‌های ورزشی و تمرینات تعادلی تک پا محسوب می‌شوند.
- ماساژدرمانی: فیزیوتراپیست ممکن است از تکنیک‌های ماساژ بافت نرم برای بهبود تحرک تاندون پرونئال شما استفاده کند. ماساژ می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری بافت و جریان خون نیز کمک کند. فیزیوتراپیست ممکن است پای شما را پیش از تمرینات ورزشی ماساژ دهد تا تحرک کلی شما بهبود یابد.
- گرمادرمانی و سرمادرمانی: برخی از متخصصان فیزیوتراپی ممکن است از گرمادرمانی، سرمادرمانی یا ترکیبی از هر دو برای درمان التهاب تاندون استفاده کنند. گرمادرمانی به بهبود جریان خون و سرمادرمانی به کاهش تورم اطراف تاندون کمک می‌کند.
- تحریک الکتریکی: تحریک الکتریکی در کلینیک فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد و بهبود تحرک مچ پا کمک کند. در این روش درمانی، فیزیوتراپیست ابتدا الکترودهای کوچکی را به پای شما متصل می‌کند. سپس از سیگنال‌های الکتریکی استفاده می‌کند تا مانع رسیدن پیام‌های درد از مچ پا به مغز شود. تحریک الکتریکی می‌تواند جریان خون به عضلات و تاندونها را نیز بهبود ببخشد.
- کفی کفش (ارتز): اگر به دلیل افتادگی قوس پا یا وضعیت نامناسب پا به این التهاب مبتلا شده باشید، متخصص فیزیوتراپی ممکن است به شما توصیه کند از کفی کفش سفارشی استفاده کنید. کفی‌های کفش به پاهای شما کمک می‌کنند در وضعیت مناسبی هنگام دویدن یا راه رفتن قرار گیرند.
- نواردرمانی: نواردرمانی از جدیدترین روش‌ها برای کمک به تحرک مچ پا محسوب می‌شود و می‌تواند به کاهش درد مچ پا و بهبود عملکرد عضلات و تاندون‌های پرونئال نیز کمک کند.
عمل جراحی تاندونیت پرونئال
اگر تاندونیت پرونئال با روش‌های درمانی غیر جراحی پس از حداقل 4 الی 6 ماه بهبود نیابد، پزشک ممکن است عمل جراحی را به شما توصیه کند. مراحل عمل جراحی التهاب تاندون پرونئال عبارت‌اند از:
- جراح ابتدا برشی در اطراف یا پشت استخوان مچ پا ایجاد می‌کند.
- سپس پوشش محافظ روی تاندونها را بدون آسیب رساندن به اعصاب مچ پا باز می‌کند و التهاب را بررسی می‌کند. در بیشتر مواقع، آسیب تاندون‌های پرونئال بسیار واضح است؛ به عبارت دیگر، پزشک می‌تواند ضعف و نازکی بخشی از تاندونها یا افزایش ضخامت آن‌ها را مشاهده کند.
- در این مرحله، جراح بخش‌های ملتهب را پاکسازی می‌کند.
- سپس تاندون پرونئال را با تکنیک بخیه خاصی ترمیم می‌کند. در برخی اوقات، جراح ممکن است مواد خاصی را دور تاندون آسیب‌دیده با هدف تقویت آن بپیچد.
- سپس جراح پوست مچ پا را بخیه می‌زند و بانداژی روی محل جراحی قرار می‌دهد.
- پس از پایان جراحی، پزشک پای شما را در یک آتل سفارشی قرار می‌دهد تا نتوانید مچ پای خود را حرکت دهید و به تاندونها آسیب وارد کنید. تاندونها با سرعت کمتری در مقایسه با سایر بافت‌های بدن ترمیم می‌شوند؛ بنابراین، برای انجام فعالیت‌هایی که پیش از آسیب انجام می‌دادید، باید 1 الی 2 ماه صبر کنید.
سخن آخر
اگر نمی‌توانید راه بروید، نمی‌توانید وزنی را روی مچ پای خود تحمل کنید، نمی‌توانید مچ پای خود را به هیچ سمتی حرکت دهید، درد ناگهانی و شدیدی را در مچ پای خود احساس می‌کنید یا علائم دیگری مانند تورم و تغییر رنگ در مچ پا مشاهده می‌کنید، حتما در اولین فرصت به مطب پزشکی معتبر مانند پزشکان کلینیک فوق تخصصی پا نیاوران مراجعه کنید؛ زیرا، ممکن است دچار التهاب تاندون پرونئال شده باشید.
پزشک ابتدا دلیل درد تاندون شما را پیدا خواهد کرد و سپس مناسب‌ترین تمرینات ورزشی و روش‌های درمانی را تجویز خواهد کرد تا به‌سرعت به زندگی بدون درد خود بازگردید. به خاطر داشته باشید اگر اقدامی برای درمان التهاب تاندون خود نکنید، ممکن است دچار پارگی تاندون و به تبع آن، آسیب‌های خطرناک‌تری مانند پیچ‌خوردگی مچ پا یا آسیب به اعصاب پا شوید.
عارضه تاندون پرونئال را معمولا می‌توان به‌صورت کامل درمان کرد؛ ولی، درمان آن به زمان نیاز دارد و نباید عجله کنید. اگر ورزشکار هستید، معمولا پس از دوره بهبودی می‌توانید انجام فعالیت‌های ورزشی خود را در همان سطحی که پیش از آسیب بودید، شروع کنید. حتما طبق برنامه توانبخشی توصیه‌شده توسط پزشک یا متخصص فیزیوتراپی پیش بروید تا خطر آسیب دوباره کاهش یابد. اگر سؤالاتی درباره این التهاب یا کلینیک ارتوپدی نیاوران دارید، با شماره‌های سایت تماس بگیرید یا نظرتان را در بخش نظرات با ما درمیان بگذارید.
