آسیب‌دیدگی کمر می‌تواند شما را دچار فتق دیسک کند. درد فتق دیسک ناتوان‌کننده است و خودبه‌خود از بین نمی‌رود. در چنین شرایطی، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بیماری کمرتان تشخیص داده شود و بهترین روش درمانی انتخاب شود. اگر درد مداومی در کمر خود دارید، ممکن است به آندوسکوپی دیسک کمر نیاز داشته باشید.
با ما همراه باشید تا با مراحل، مزایا و معایب آندوسکوپی دیسک کمر به‌صورت مفصل آشنا شوید. در این مطلب به همه چیزهایی که باید درباره این جراحی بدانید، اشاره خواهیم کرد.
عمل آندوسکوپی دیسک کمر چیست؟
تراکم اعصاب مهم در اطراف ستون فقرات، این ناحیه را در برابر عوارض جانبی جراحی باز کمر آسیب‌پذیر می‌کند. در بسیاری از موارد، جراحی باز کمر در کاهش کمردرد تأثیرگذار نیست. بهتر است بدانید، یکی از دلایل جراحی ناموفق کمر، ایجاد بافت اسکار در ناحیه ستون فقرات پس از جراحی باز است. تجهیزات و روش‌های عمل دیسک کمر همواره پیشرفته‌تر می‌شوند. جراحی آندوسکوپی ستون فقرات را می‌توان مهم‌ترین نمونه از پیشرفت در درمان مشکلات کمر و گردن دانست که معایب کمتری نسبت به جراحی باز کمر دارد.
فتق دیسک باعث درد در بخش پایینی کمر، پاها، بخش میانی کمر (قفسه سینه)، گردن و بازوها می‌شود. جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، یک روش جراحی کم‌تهاجمی محسوب می‌شود که در آن مواد فتق دیسک برداشته می‌شود. دوره نقاهت این جراحی نسبت به جراحی باز ستون فقرات کوتاه‌تر است و همچنین بیمار دچار درد مداوم نخواهد شد.
می‌توان گفت این جراحی را کم‌تهاجمی‌ترین و موثرترین درمان فتق دیسک است. منظور از درمان کم‌تهاجمی این است که در آندوسکوپی دیسک کمر، جراح نیازی به برداشتن استخوان و عضلات برای برداشتن فتق دیسک ندارد. جراحان می‌توانند ستون فقرات را با یک دوربین کوچک (کوچکتر از دوربین گوشی‌های هوشمند)، از طریق یک لوله جراحی کوچک ببینند؛ بنابراین نیازی به برش‌های بزرگ نیست. جراحی آندوسکوپی کمر 30 الی 60 دقیقه طول می‌کشد و بیمار می‌تواند پس از دو یا سه ساعت به خانه خود بازگردد.
مراحل انجام جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
در این جراحی، ابتدا از داروهای بیهوشی یا بی‌حس‌کننده‌های موضعی استفاده می‌شود. سپس برشی هشت میلی‌متری (به اندازه عرض یک مداد) یا 25 میلی‌متری در کمر ایجاد و یک لوله فلزی کوچک برای مشاهده ستون فقرات به این ناحیه وارد می‌شود. از این لوله که به آن آندوسکوپ گفته می‌شود، به عنوان درگاهی برای ابزار جراحی استفاده می‌شود تا نیازی به بریدن عضلات بیمار نباشد.
دوربینی با کیفیت بالا و منبع نوری قدرتمند وارد این لوله می‌شوند و به پزشکان کمک می‌کنند ببینند دقیقا در کدام ناحیه کار می‌کنند و چه اتفاقی در کمر اتفاق می‌افتد. تصاویر دوربین آندوسکوپ روی مانیتور نشان داده می‌شود؛ بنابراین، جراح به‌آسانی می‌تواند فتق دیسک را با کمک دوربین پیدا کند. این مرحله، مهم‌ترین مرحله این جراحی است؛ زیرا جراح باید هنگام تماشای مانیتور، با کمک فلوروسکوپی اشعه ایکس، بخشی از فتق دیسک را با گرسپر بردارد.
در مرحله بعدی، پارگی حلقوی با لیزر درمان می‌شود. تبخیر مواد دیسک و از بین بردن اعصاب درد درون دیسک با کمک لیزر در این مرحله انجام می‌شود. همچنین برای جلوگیری از نشت بیشتر مواد دیسک به اعصاب اطراف، از لیزر برای سخت‌تر کردن مواد دیسک استفاده می‌شود. در آخرین مرحله، لوله فلزی برداشته و برای بستن برش، یک یا دو بخیه زده می‌شود.
مزایای اندوسکوپی دیسک کمر نسبت به جراحی باز چیست؟
همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز اشاره شد، آندوسکوپی دیسک کمر، درمانی کم‌تهاجمی است که به‌صورت سرپایی انجام می‌شود. درمان‌های کم‌تهاجمی، مزایای زیادی نسبت به جراحی باز دارند. به عبارت دیگر، با انجام این جراحی، بیمار دچار بسیاری از عوارض جراحی باز نخواهد شد. مزایای این آندوسکوپی عبارت‌اند از:
- بیمار زمان کوتاه‌تری نسبت جراحی باز در بیمارستان خواهد ماند. اغلب بیماران در همان روز جراحی آندوسکوپی می‌توانند به خانه خود برگردند؛ ولی افرادی که جراحی باز را انتخاب کرده‌اند، پس از 2 الی 3 روز مرخص خواهند شد.
- پس از عمل آندوسکوپی ستون فقرات برخلاف جراحی باز لازم نیست برای مدتی طولانی استراحت کنید. بسیاری از بیماران به‌سرعت بهبود می‌یابند و می‌توانند کارهای روزمره خود را انجام دهند.
- احتمال ابتلا به عفونت و سایر بیماری‌ها پس از جراحی آندوسکوپی نسبت به جراحی باز کمتر است؛ زیرا در این روش، ماهیچه‌ها برش داده نمی‌شوند و نیازی به ایجاد برشی بزرگ روی پوست کمر نیست. تنها برشی یک یا چند سانتی‌متری برای این نوع جراحی کافی است.
- به احتمال زیاد، برش ذکرشده یک جای زخم باقی خواهد گذاشت. از آنجایی جراح می‌تواند در فضایی چند سانتی‌متری (نصف اندازه یک سکه) کار کند، جای زخم بسیار کوچک خواهد بود.
- در این جراحی، آسیب کمتری به بافت‌ها خواهد رسید؛ بنابراین، درد بیمار نسبت به جراحی باز کمتر خواهد بود.
- از آنجایی که می‌توان این جراحی را با بی‌حسی انجام داد، بیمار دیگر با مشکلات ناشی از بیهوشی روبرو نخواهد شد.
- نیازی به قرار دادن جسم‌های خارجی درون بدن بیمار نیست.
معایب جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
این نوع درمان با میزان تهاجم پایین، مزایای زیادی دارد؛ ولی نباید معایب آن نادیده گرفته شود. اگر به این نوع جراحی فکر می‌کنید، بهتر است با پزشک خود درباره این مزایا و معایب جراحی آندوسکوپی دیسک کمر صحبت کنید. می‌توان گفت هر جراحی، معایبی نیز دارد. معایب این جراحی عبارت‌اند از:
- یکی از مهم‌ترین معایب این است که ممکن است جراحان زیادی برای انجام این جراحی وجود نداشته باشد.
- به علت آناتومی ستون فقرات، محدودیت‌هایی برای انجام این جراحی وجود دارد.
- نبود دستورالعمل برای این جراحی، عیب دیگری است. بسیاری از تصمیمات مربوط به جراحی کم‌تهاجمی ستون فقرات به دستورالعمل بستگی ندارد، بلکه به تجربه جراح بسیار متخصص بستگی دارد.
- میدان دید محدود، توانایی جراح را در پاسخگویی به اتفاقاتی که در حین جراحی رخ می‌دهد، کاهش می‌دهد. در برخی موارد، اگر وضعیت از چیزی که انتظار می‌رود متفاوت باشد، ممکن است جراحی آندوسکوپی در طول عمل به جراحی باز تبدیل شود. برای مثال، فتق دیسک ممکن است بزرگتر از حد انتظار باشد یا مشکلات کمر ممکن است در بخشی از ستون فقرات باشند که جراح نتواند با کمک آندوسکوپ به آن بخش دسترسی پیدا کند.
- احتمال رخ دادن عوارض هنگام جراحی پایین است؛ ولی همیشه وجود دارد.
در بخش‌های بعدی به عوارض نادر این جراحی به‌صورت مفصل خواهیم پرداخت.
موارد منع آندوسکوپی دیسک کمر
اگر بیمار دچار بی‌اختیاری اداری یا سایر اختلالات عصبی است، این جراحی توصیه نمی‌شود. همچنین به افراد مبتلا به لیستزیس که مهره‌هایی لق دارند، این روش درمانی پیشنهاد نخواهد شد. گروهی سومی که نباید این عمل را برای درمان مشکلات کمر خود انتخاب کنند، افرادی هستند که ارتفاع دیسک کمر آن‌ها به‌صورت قابل توجهی کاهش یافته است و دچار درجات شدید تنگی کانال نخاعی هستند.
عوارض جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
خوشبختانه، افراد بسیار کمی دچار عوارض این جراحی می‌شوند. عوارض آندوسکوپی دیسک کمر عبارت‌اند از:
- عفونت: احتمال ابتلا به عفونت پایین است؛ ولی در هر جراحی، این احتمال وجود دارد.
- خونریزی: از ابزار کوچکی برای جلوگیری از خونریزی در این جراحی استفاده می‌شود. احتمال خونریزی در این نوع جراحی، پایین است.
- آسیب عصبی: احتمال آسیب عصبی نیز پایین است. بهتر است بدانید، احتمال آسیب عصبی در این جراحی نسبت به سایر انواع جراحی‌های کمر پایین‌تر است.
- عوارض داروی بیهوشی: که شامل حالت تهوع، سرگیجه، خشکی دهان، احساس لرزش و مشکلات مثانه است.
- نشت مایع نخاعی: اگر فرد دچار این عارضه شود، پزشک از او خواهد خواست 24 تا 48 ساعت دراز بکشد تا این نشت متوقف شود.
عوارض جانبی خفیف هستند و خودبه‌خود در چند روز و چند هفته برطرف می‌شوند. درد، تورم و کبودی در محل برش از متداول‌ترین عوارض جانبی به شمار می‌روند. همچنین ممکن است بی‌حسی، گزگز یا ضعف در بازوها و پاها را برای زمان کوتاهی تجربه کنید.
هزینه عمل آندوسکوپی دیسک کمر
هزینه این عمل به شدت مشکلات کمر یا مراحل عمل بستگی دارد. هر چه شدت مشکلات کمر شما بیشتر باشد، جراحی پیچیده‌تر خواهد بود و به زمان و هزینه بیشتری نیاز خواهد داشت. معمولا هزینه این عمل توسط بیمه پرداخته می‌شود. بهتر است به مطب پزشکی معتبر مانند کلینیک ارتوپدی نیاوران مراجعه کنید تا هزینه دقیق این عمل به شما گفته شود؛ زیرا امکان تعیین دقیق هزینه بدون تشخیص شدت دیسک کمر و تعیین نوع جراحی وجود ندارد.
سؤالات متداول درباره عمل آندوسکوپی دیسک کمر
زمانی که آندوسکوپی ستون فقرات را به عنوان گزینه‌ای برای درمان مشکلات کمر خود در نظر می‌گیرید، ممکن است سؤالات زیادی برایتان پیش آید؛ بنابراین، ما در این بخش، متداول‌ترین سؤالات بیماران درباره عمل آندوسکوپی دیسک کمر را گردآوری کرده‌ایم. شما می‌توانید پاسخ بسیاری از سؤالات خود را در این بخش پیدا کنید؛ ولی، اگر سؤال شما در این بخش نبود، با شماره‌های درج‌شده در سایت تماس بگیرید یا به مطب پزشک مراجعه کنید.
می‌توان گفت پاسخ‌های این بخش به‌طور کلی صحیح هستند؛ ولی، به خاطر داشته باشید که شرایط و مشکلات کمر هر فردی با افراد دیگر متفاوت است؛ بنابراین، بهتر است با یک متخصص دیسک کمر در کلینیک فوق تخصصی کمر و گردن نیاوران صحبت کنید تا بهترین روش برای درمان مشکلات ستون فقرات به شما پیشنهاد شود و پاسخ‌های دقیق‌تری دریافت کنید.
جراحی آندوسکوپی دیسک کمر گزینه مناسب برای چه بیمارانی است؟
این جراحی می‌تواند فتق دیسک، خرابی دیسک بین مهره‌ای و تنگی کانال نخاعی را درمان کند. همچنین می‌تواند فشار را از روی اعصاب ستون فقرات بردارد و درد را تسکین دهد. البته این جراحی، اولین درمانی نیست که پزشک به بیمار توصیه می‌کند. اگر درمان‌های بدون جراحی مانند تزریق به ستون فقرات و فیزیوتراپی تأثیرگذار نباشند، ممکن است گزینه مناسبی برای این جراحی باشید.
برآمدگی دیسک، شکستگی‌های فشاری مهره‌ها به علت پوکی استخوان، عفونت‌های ستون فقرات و آرتروز مفاصل فاست از دیگر بیماری‌هایی هستند که جراحی آندوسکوپی می‌تواند آن‌ها را درمان کند. علائم پوکی استخوان در مراحل اولیه، مشخص نیست و به صورت کاملا خاموش در بدن پیش‌روی می‌کند و تنها با آزمایش‌های دقیق پزشکی قابل تشخیص است.
مدت زمان آندوسکوپی دیسک کمر چقدر است؟
آندوسکوپی دیسک کمر با توجه به شدت مشکلات کمر ممکن است نیم ساعت الی یک ساعت طول بکشد. در گذشته، بیماران باید 2 الی 3 روز پس از عمل جراحی در بیمارستان می‌ماندند؛ ولی اکنون، با کمک فناوری‌های بهتر و فناوری‌های کم‌تهاجمی، بیمار می‌تواند پس از چند ساعت در همان روز جراحی به خانه برگردد. بیشتر افراد هنگام خروج از بیمارستان هیچ‌گونه دردی احساس نمی‌کنند.
دوره نقاهت بعد از آندوسکوپی دیسک کمر چقدر است؟
دوره نقاهت این جراحی نسبت به جراحی‌های باز سنتی کمتر است. بسیاری از افراد می‌توانند پس از چند روز یا چند هفته به زندگی عادی خود بازگردند. با توجه به محل جراحی، نوع جراحی و سبک زندگی بیمار، زمان بهبودی هر فرد متفاوت از افراد دیگر است. اگر درمان‌های کم‌تهاجمی با فیزیوتراپی مداوم همراه شوند، دوره بهبودی کوتاه‌تر خواهد شد. متخصصان فیزیوتراپ در کلینیک فیزیوتراپی نیاوران می‌توانند تمام مشکلات اسکلتی عضلانی مانند دیسک کمر و گردن، دردهای لگنی و اختلالات حرکتی را با روش‌های جدیدی مانند مگنت تراپی، لیزر درمانی، ماساژ درمانی، آب درمانی و شاک ویوتراپی درمان کنند.
در تعیین دوره نقاهت باید به شغل بیمار نیز توجه کرد. اگر بیمار پشت میز می‌نشیند و تحرک زیادی ندارد، دوره نقاهت ممکن است یک یا دو هفته باشد. دوره نقاهت برای ورزشکاران و افراد بسیار فعال، پنج الی شش هفته است. حتما به توصیه‌های جراح خود عمل کنید و بدون هماهنگی با او به محل کار خود بازنگردید.
میزان موفقیت آندوسکوپی دیسک کمر چقدر است؟
خوشبختانه، احتمال موفقیت این عمل، بسیار بالا است. درد بیماران به‌صورت قابل توجهی کاهش خواهد یافت و بهتر از گذشته می‌توانند راه بروند و فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند. البته بهتر است بدانید، همانند جراحی‌های دیگر، ممکن است در این جراحی نیز با عوارضی روبرو شوید. البته احتمال رخ دادن این عوارض که شامل عفونت، خونریزی و آسیب عصبی است، بسیار پایین است.
سخن آخر
همان‌طور که در این مطلب خواندید، آندوسکوپی دیسک کمر معایبی دارد؛ ولی مزایای آن نسبت به معایب آن بسیار بیشتر است و جایگزینی مناسب برای جراحی باز محسوب می‌شود. اگر از فتق دیسک کمر و دیگر مشکلات کمر رنج می‌برید، این جراحی می‌تواند درد را کاهش دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشد. اگر فکر می‌کنید این جراحی گزینه مناسبی برای درمان مشکلات کمرتان است، با پزشک خود مشورت کنید.
شما می‌توانید به کلینیک ارتوپدی نیاوران نیز مراجعه کنید تا بهترین روش برای درمان مشکلات کمرتان تعیین شود. جراحان ماهر و باتجربه می‌توانند شما را از مزایای این درمان کم‌تهاجم بهره‌مند کنند و درد مزمن در کمر و گردن را تسکین دهند. در آخر باید به این نکته نیز اشاره کنیم که مراقبت های بعد از عمل آندوسکوپی دیسک کمر به اندازه خود عمل اهمیت دارد؛ زیرا، گاهی در صورت عدم توجه به این مراقبت‌ها و توصیه‌های پزشک، ممکن است هزینه‌ای که برای این عمل صرف کرده‌اید، به هدر برود.
