اگر در قسمت آرنج، عضلات ساعد یا مچ دستتان دردی شدید را احساس می‌کنید و با انجام فعالیت‌های مرتبط با ساعد و مچ دستتان مثلا بیشتر می‌شود، ممکن است دچار بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان شده باشید. این بیماری قابل درمان، اما یک عارضه بسیار دردناک است و و دلایل مختلفی باعث بروز آن می‌شوند. ما در این مقاله همراه شما هستیم تا برایتان به تفصیل توضیح دهیم که بیماری تنیس البو چیست و از علل ایجادف علائم، افراد در خطر ابتلا، نحوه تشخیص، روش‌های درمان و روش‌های پیشگیری آن بگوییم. پس پیشنهاد می‌کنیم که حتما تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.
تنیس البو (آرنج تنیس بازان) چیست؟
تصور کنید، شغلی دارید یا ورزشی را انجام می‌دهید که به واسطه آن مجبور هستید به دفعات زیاد در طول روز آرنجتان، مچ دست و ساعدتان را حرکت دهید. در این صورت، شانس شما برای ابتلا به بیماری البو بسیار زیادتر از دیگران خواهد بود؛ در واقع بیماری آرنج تنیس بازان، یک بیماری بسیار دردناک است که با کشیده‌‌شدن بیش از حد تاندون‌های آرنجتان، ایجاد می‌شود. از این رو به آن آرنج تنیس بازان می‌گویند؛ چراکه این ورزش مثال واضحی است از حرکت ساعد، بازو و مچ دست؛ در واقع زمانی فعالیتی انجام دهید که به نسبت سایر فعالیت‌های فیزیکی که در ورزش‌ها و حرفه‌های دیگر انجام می‌شوند از ساعد، بازو و مچ دست خود بسیار و مکرر استفاده کنید، ریسک ابتلا به این عارضه افزایش می‌یابد.
بیماران مبتلا، دردهای زیادی را در بخش بیرونی آرنج خود درست در نقطه‌ای که تاندون عضلات ساعد به برآمدگی استخوانی آرنج پیوند خورده است، متحمل می‌شوند. گاهی اوقات ممکن است این دردهای آزاردهنده را در مچ دست و ساعدتان نیز احساس کنید که تحمل آن سخت باشد.
علل ایجاد بیماری تنیس البو
در صورتی که ماهیچه‌هایی که به آرنج شما متصل است، برای آنکه ساعد و مچ دستتان را صاف کند، خیلی زیاد به کار گرفته شده باشد؛ این باعث کشیدگی زیاد عضلات و در نتیجه باعث پارگی‌های کوچک و التهاب می‌شوند. التهاب و پارگی که در فاصله کمی از توده استخوانی (اپیکوندیل جانبی) در قسمت بیرونی آرنج ایجاد می‌شود.
جالب است بدانید که فقط ورزشکاران تنیس‌باز به این بیماری مبتلا نمی‌شوند و طبق تحقیقات انجام شده درصد بسیار کمی از این ورزشکاران به این بیماری دچار شده‌اند؛ بلکه هر فعالیتی که به حرکات زیاد و پی در پی آرنج و ساعد دست نیاز داشته باشد، مانند حرفه قصابی، لوله‌کشی، نقاشی، نجاری و… ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل ضربه‌ای که به آرنج وارد شده باشد، دچار بیماری تنیس البو شوید. در صورتی که به این بیماری مبتلا شدید، پیشنهاد می‌کنیم فورا خود را به پزشک متخصص نشان دهید تا با بررسی وضعیت شما، درمان را شروع کند.
علائم بیماری تنیس البو
درد در بیماری تنیس البو کم کم ظاهر شده و به مرور زمان افزایش می‌یابد. افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند معمولا علائم زیر را دارند:
- در زیر آرنج و قسمت بیرونی آرنج خود دچار التهاب و حساسیت شده‌اند.
- درد از ساعد به مچ دستشان منتقل می‌شود.
- احساس درد در ساعد و پشت دست و این درد زمانی که بازویشان را خم و راست می‌کنند، شدت می‌گیرد.
- قادر به گرفتن اشیای کوچکی مانند خودکار، قاشق و… نیستند و با گرفتن آنها در دست و کارکردن دچار درد می‌شوند.
- در هنگام بازکردن بازویشان به صورت کامل، درد زیادی را تجربه می‌کنند.
- زمانی که آرنج خود را حرکت می‌دهند، ابتدا درد خفیف و سپس شدیدی را احساس می‌کنند.
- با حرکت دادن آرنج درد، دردشان بیشتر می‌شود.
- با حرکت مچ و ساعد به صورت دورانی و پیچشی، در بازویشان درد زیادی را متحمل می‌شوند. این درد در زمان پیچاندن دستگیره در، باز کردن دستگیره پنچره و… شدیدتر می‌شود.
مطالعه بیشتر: فوق تخصص ارتوپدی
چه افرادی بیشتر در معرض تنیس البو هستند؟
همانطور که در بخش‌های قبل توضیح دادیم، کسانی نسبت به سایرین بیشتر در معرض ابتلا به تنیس البو هستند که به صورت مداوم و بیش از حد باعث کشش و حرکت مکرر ماهیچه ساعد می‌شوند و از مچ دست خود استفاده می‌کند. این یک بیماری شایع است و حدود 1 تا 3 درصد افراد یک جامعه را درگیر می‌کند.
معمولا اگر در بازه سنی 20 تا 50 سالگی باشید، بیشتر از سایرین خطر ابتلا به این بیماری وجود دارد. ضمن اینکه کسانی که ورزش می‌کنند هرچند به صورت مکرر باعث کشیدگی ماهیچه‌های ساعد و حرکت مچ دست خود شوند، در مقایسه با کسانی که به واسطه حرفه و شغلشان به این بیماری مبتلا می‌شوند، تعدادشان کمتر است. جالب است بدانید که هرچند در بین مردان بیشتر شاهد این بیماری هستیم، اما با افزایش سن، زنان بیشتر به این عارضه مبتلا خواهند شد. به طور کلی افراد زیر دچار بیماری آرنج تنیس باز می‌شوند:
- ورزشکارانی که به بازی تنیس، بیسبال، سافت‌بال، اسکواش، پیکل بال، راکت‌بال، شمشیربازی و گلف مشغولند.
- کسانی که حرفه‌اشان قصابی، نقاشی ساختمان، کار با کامپیوتر مانند تایپ و استفاده مکرر از موس کامپیوتر، سرآشپز، باغبان، نظافتچی، لوله‌کش، دندانپزشک، نجار، نوازنده، مانیکوریست، کارگر خط مونتاژ، مکانیک خودرو، بنایی (آجرچینی، خشت مالی) ، است.
نحوه تشخیص آرنج تنیس بازان
زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید تا علت دردهای ایجاد شده در ناحیه ساعد، بازو و مچ دستتان را بیابید، پزشک در حین پرسش‌هایی در مورد فعالیت روزانه، شغل و ورزشی که انجام می‌دهید، شروع به معاینه فیزیکی می‌کند و از شما می‌خواهد تا کارهای زیر را انجام دهید:
- بازوهایتان را ابتدا بلند و سپس خم کنید.
- بازوهای خود را کاملا باز کنید و در مقابل خود بگیرید.
- سعی کنید جسم کوچکی مانند خودکار را در دست بگیرید.
- ساعد خود را بچرخانید.
- دستگیره در را بچرخانید یا در بطری یا قمقمه را که باز کنید.
- سعی کنید که انگشتان شست دستتان را بکشید.
- مچ دستان خود را در حالی که آرنجتان کاملا باز است، خم کنید.
پزشک پس از معاینه، ممکن است به بیماری‌های دیگری نیز مانند آسیب عصبی (به عنوان مثال سندرم تونل رادیال) و آرتریت روماتئید مشکوک شود و از شما در مورد سابقه ابتلا به این بیماری‌ها سوالاتی بپرسد. سپس برای تشخیص درست، آزمایش‌های زیر را تجویز می‌کند:
- اسکن اولتراسوند (سونوگرافی : برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری اسکلتی عضلانی)؛
- MRI (بررسی مشکلات احتمالی در گردن)؛
- پرتونگاری (اشعه ایکس)؛
- آرتروسکوپی مفصل (جهت بررسی بیماری تنیس البو، سفتی مفصلی و بیماری‌های مرتبط با مفصل)؛
- عکس رادیولوژی (جهت اسکن استخوان برای بررسی احتمال آرتروز آرنج)؛
- الکترومایگرافی (EMG: جهت بررسی وجود فشردگی عصبی)؛
مطالعه بیشتر: کلینیک فوق تخصصی دست
روش های درمان تنیس البو
روش‌های درمانی مختلفی برای درمان بیماری آرنج تنیس بازان وجود دارد که عبارت‌اند از:
- تزریق: تزریق کورتیکواستروئید و داروهای ضد التهاب، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی (این نوع روش در دست بررسی است؛ اما به بیماری البو که به درمان مقاوم است، اثربخش گزارش شده است.)
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی نیز ممکن است در صورتی که بیماری شما شدید باشد، توصیه شود. فیزیوتراپی با کمک روش‌هایی ماند الکتروتراپی با دستگاه تنس، روش درمانی اولتراسوند تراپی و روش درمانی شاک ویو تراپی (روش درمانی غیرتهاجمی) باعث بهبود شرایط بیماری و کاهش درد می‌شود.
- داروهای تسکین دهنده: استفاده از مسکن‌ها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن؛
- ماشاژ درمانی: برای از بین بردن سفتی در ناحیه آرنج و کاهش درد، ضمن بهبود دامنه حرکت بازو تاثیرگذار است.
- توقف فعالیت‌هایی که به افزایش درد در این بیماری کمک می‌کند.
- انجام حرکات ورزشی: مانند چرخش دست، گرم کردن مچ دست، ساعد و بازو، حرکات تقویت کننده مانند استفاده از حرکت چرخش حوله و… ؛
- پوشیدن بریس تنیس البو: بریس و آرنج بند کمک می‌کند تا درمان این بیماری سریع‌تر و موثرتر واقع شود.
- جراحی: آخرین راه حل جراحی است که در صورت موثرواقع نشدن هیچ‌کدام از روش‌های درمانی، پزشک جراح آن را برای بهبود بیماری شما، به کار خواهد گرفت.
مطالعه بیشتر: کلینیک فوق تخصصی فیزیوتراپی
راه های پیشگیری از آرنج تنیس بازان
اگر هرکدام از فعالیت‌هایی که ریسک ابتلا به تنیس البو را افزایش می‌دهد را انجام می‌دهید، نمی‌توان از بروز آن پیشگیری کرد یا بهتر است بگوییم که جلوگیری از ابتلا به این بیماری کار آسانی نخواهد بود؛ البته این به معنای آن نیست که هیچ راه حلی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد!
به هرحال کافی است که موارد زیر را رعایت کنید تا خطر ابتلا به آرنج تنیس بازان کاهش یابد:
- هرفعالیتی که در بخش‌های قبل گفته شد را یا متوقف کنید یا از تعداد آنها در طول روز کم کنید.
- از کارهایی که باعث می‌شوند فشار زیادی به عضلات اطراف آرنجتان شود، خودداری کنید.
- آرنج، مچ دست و ساعد خود را تحت فشار و حرکات پی در پی قرار ندهید.
- اگر فعالیتی باعث می‌شود که حرکات چرخشی مچ دستتان زیاد شود، آن را متوقف کنید یا به دفعات کمتر آن فعالیت را انجام دهید.
- به تقویت عضلات ساعد و مچ دستتان بپردازید. این کار به راحتی با انجام حرکات ورزشی مانند دمبل زدن یا وزنه زدن، قابل اجراست.
- قبل از انجام هر حرکتی که منجر به فعالیت زیاد ساعد، مچ دست و بازوهایتان می‌شود، آنها را گرم کنید.
- از وسایل پزشکی مانند آرنج بند تنیس البو استفاده کنید؛ این در صورتی مفید است که مجبور به انجام فعالیت‌هایی هستید که به ساعد و مچ دستتان فشار زیادی وارد می‌شود.
کلام آخر
بیماری البو، یک بیماری رایج، دردناک و البته قابل درمان است و بهتر است زمانی که به آن دچار می‌شوید، ضمن رعایت مواردی که باعث پیشگیری آن می‌شود، حتما در صورت مشاهده علائم بیماری، به درمان آن بپردازید تا روند درمانی تاثیرگذار و موفقی را داشته باشید.
