تریگر پوینت یا نقطه ماشه ای، نقاط دردناکی در عضلات هستند که باعث درد و سفتی عضلانی و محدودیت حرکتی می‌شوند. این نقاط به طور مشابه به گره‌های کوچکی در عضلات شبیه هستند و ممکن است با لمس یا کشش عضله، درد شدیدی ایجاد کنند. علل ایجاد این گره‌های عضلانی می‌تواند آسیب‌دیدگی عضلانی، استفاده بیش از حد از عضلات، استرس، وضعیت نامناسب بدن و عدم تعادل الکترولیت‌ها باشد.
برای درمان این نقاط دردناک، روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل فیزیوتراپی و ماساژ، تحریک الکتریکی، طب سوزنی و لیزردرمانی است. همچنین، متخصصان طب فیزیکی و توان‌بخشی نیز می‌توانند این عارضه را درمان کنند. در ادامه با بیماری نقاط ماشه ای بیشتر آشنا می‌شویم و روش‌های درمان آن را نیز بررسی می‌کنیم.
منظور از نقاط ماشه ای (تریگر پوینت) چیست؟
در پاسخ به این سوال که نقطه ماشه ای (تریگر پوینت) چیست؟ در همان ابتدای مقاله نیز بیان کردیم که آنها، نقاطی دردناک و حساس در عضلات هستند که مثل گره‌های سفت در بافت عضله به شمار می‌روند. این نقاط می‌توانند باعث درد موضعی در محل خود یا در نقاط دورتر از آن شوند و به طور متداول با اختلالات اسکلتی عضلانی مزمن همراه باشند.
علائمی که ممکن است نشان‌دهنده وجود این نقاط باشند، شامل درد موضعی در نقطه ماشه‌ای، درد ارجاعی در نقطه‌ای دورتر، سفتی و انقباض عضله، محدودیت در دامنه حرکتی و احساس خستگی و سنگینی در عضلات است.
با استفاده از تکنیک‌هایی مانند ماساژ عمیق می‌توانند این نوع درد را تسکین داد. همچنین، استفاده از داروهای مسکن و درمان‌های خانگی مانند گرمادرمانی، سرمادرمانی، کشش عضلات و ماساژ می‌تواند به تسکین درد و سفتی عضلات ناشی از تریگر پوینت کمک کند. درصورتی‌که با درد عضلانی مزمن مواجه شدید، برای تشخیص و درمان صحیح باید به دکتر ارتوپد یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
نشانه های تریگر پوینت کدامند؟
نشانه های تریگر پوینت اغلب شامل مشکلات اسکلتی عضلانی مانند آرتروز، پوکی‌استخوان و آرتریت روماتوئید است. همچنین مشکلات عصبی مانند نوروپاتی، بی‌حسی، ضعف و سفتی عضلات از دیگر نشانه‌های این نوع بیماری به شمار می‌رود. در مورد علت بروز این مشکل نیز می‌توان به مشکلات مربوط به غدد درون‌ریز مانند کم‌کاری تیروئید یا بیماری کوشینگ، مشکلات روانی مانند افسردگی یا اضطراب و سایر عوارضی مانند کمبود ویتامین D، کم‌آبی و عفونت‌ها اشاره کرد.
همچنین مشکلاتی مانند درد در یک عضله، احساس سنگینی یا سفتی در منطقه مورد گره عضلانی، خستگی مزمن در عضلات و سایر نقاط بدن، ناتوانی در انجام کارهای روزمره، ضعف عضلانی به علت تنش و انقباض، عدم تعادل بدن و حرکت‌های غیر طبیعی، محدودیت در حرکت عضلات و تغییر در وضعیت پاسچر بدن از دیگر نشانه‌های این بیماری است. در نتیجه برای تشخیص دقیق، حتماً باید به پزشک متخصص و برای درمان مناسب به یک کلینیک فوق تخصصی فیزیوتراپی مراجعه کنید.
علت ایجاد نقاط ماشه ای چیست؟
این نوع عارضه ممکن است به دلیل عوامل گوناگونی از جمله آسیب‌های عضلانی مانند کشیدگی‌ها و ضربه‌ها، استفاده بیش از حد از عضلات، عدم تعادل ساختاری، مکانیک نامناسب بدن، تغذیه نامناسب، استرس مزمن و برخی بیماری‌ها از جمله فیبرومیالژیا و آرتریت روماتوئید ایجاد شوند. در برخی موارد، به طور دقیق نمی‌توان علت ایجاد نقاط ماشه ای را مشخص کرد. از دیگر دلایل رایج برای ایجاد این نوع بیماری می‌توان به اختلالات با منشأ عصبی از قبیل سندرم تونل کارپی، سندرم روده عصبی، و نوروپاتی اشاره کرد.
علاوه بر این، بیماری‌های سیستماتیک از جمله دیابت و بیماری‌های قلبی – عروقی نیز می‌توانند منجر به تنش و فشار بر عضلات شده و به‌عنوان عوامل تحریک‌کننده در ایجاد درد عضلانی و تریگر پوینت‌ها عمل کنند.
تشخیص دقیق و درمان مناسب این وضعیت‌ها و بیماری‌ها می‌تواند به کنترل درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. توجه داشته باشید که برای پیشگیری از ایجاد نقاط ماشه‌ای، می‌توان از روش‌هایی مانند گرم‌کردن و سردکردن مناسب قبل و بعد از فعالیت‌های ورزشی، حفظ وضعیت مناسب بدن، انجام تمرینات کششی منظم، ماساژ عضلات، تغذیه سالم و متعادل و مدیریت استرس استفاده کرد.
تریگر پوینت ها به چند دسته تقسیم می شوند؟
تریگر پوینت‌ها به دودسته اصلی تریگر پوینت‌های اولیه یا فعال و ثانویه یا نهفته تقسیم می‌شوند. تریگر پوینت‌های فعال دردناک هستند و درد آنها می‌تواند به سایر نقاط بدن نیز انتقال یابد. همچنین عضلاتی که این نقاط فعال دارند، به طور مداوم منقبض هستند و ممکن است در لمس‌کردن سفت و حساس باشند. علاوه بر این می‌توانند باعث محدودیت در دامنه حرکتی و ضعف عضلانی شوند.
تریگر پوینت‌های نهفته دردناک نیستند، اما می‌توانند به نوع فعال تبدیل شوند. عضلاتی که نقطه ماشه ای نهفته دارند، ممکن است در هنگام لمس‌کردن کمی سفت باشند. همچنین نوعِ نهفته می‌توانند باعث خستگی عضلانی و کاهش عملکرد ورزشی شوند. توجه داشته باشید که علاوه بر این دودسته اصلی، نقاط ماشه ای را می‌توان بر اساس محل قرارگیری آنها نیز دسته‌بندی کرد. به‌عنوان‌مثال، تریگر پوینت‌های عضلات گردن، عضلات کمر و عضلات شانه از دیگر انواع نقاط ماشه‌ای به شمار می‌روند.
منظور از Twitch response در تریگر پوینت چیست؟
پاسخ توییچ (Twitch response) در علم پزشکی به یک واکنش انقباضی غیر ارادی در عضلات اشاره دارد که در پاسخ به استیمولاسیون، مانند فشار یا حرکت، رخ می‌دهد. این واکنش معمولاً به صورت کوتاه مدت و با قدرت ضعیف است. وقتی نقاط خاصی از عضلات تحت فشار قرار گیرند، می‌توانند این نوع واکنش را ایجاد کنند.
درمان با استفاده از تکنیک درای نیدلینگ (dry needling) نیز می‌تواند به طور غیرمستقیم باعث ایجاد واکنش توییچ در عضلات شود. در این روش، سوزن‌های نازک و تیز وارد نقاط دردناک در عضلات می‌شوند، که می‌تواند به تحریک انقباضی عضلات و بهبود وضعیت درد کمک کند. این روش عمدتا توسط فیزیوتراپیست‌ها یا پزشکان متخصص در این زمینه انجام می‌شود.
درد انتشاری در تریگر پوینت چیست؟
درد انتشاری یا درد رفلکسی، به‌نوعی از درد اشاره دارد که در نقاطی از بدن حس می‌شود که از منبع اصلی درد فاصله دارند. در مورد تریگر پوینت، این درد ممکن است در منطقه اطراف نقطه ماشه‌ای احساس شود. این احساس درد معمولاً ناشی از تحریک یا فعالیت غیرطبیعی در این نقطه است که باعث می‌شود درد به سایر مناطق بدن منتقل شود.
در کل این نقاط در مراکز عضلات قرار دارند و به طور غیرمعمولی حساس هستند. فعالیت غیرمعمول یا تنش در این نقاط می‌تواند به درد و علائم دیگری در مناطق دیگر از بدن منتقل شود که این پدیده به عنوان درد انتشاری یا درد رفلکسی شناخته می‌شود.
همچنین ممکن است درد انتشاری به علت تحریک عصب‌هایی که از نقطه تریگر پوینت می‌گذرند، رخ دهد. این درد معمولاً به نام “رادیاتینگ” هم شناخته می‌شود که به معنای انتقال درد از یک نقطه به نقاط دیگر بدن است. این نوع درد می‌تواند در الگوهایی که با الگوهای دردهای ریشه عصبی مطابقت دارند، نمایان شود، اما اینکه از الگوهای دقیقاً مشابه باشند، معمولاً نیست. اگرچه درد انتشاری ممکن است با درماتوم و میوتوم و الگوهای دردهای ریشه عصبی نسبت داده شود، اما معمولاً با هرکدام از این علائم دقیقاً همخوانی ندارد و ممکن است ویژگی‌های خود را داشته باشد.
تریگر پوینت ها چگونه درمان می شوند؟
روش های درمان تریگر پوینت متنوع و مختلف است. به عنوان مثال درمان‌هایی مانند ماساژ که توسط فیزیوتراپیست‌ها و متخصصان طب فیزیکی، و طب سوزنی انجام می‌شود، جزو بهترین روش‌های درمانی برای این بیماری به شمار می‌رود. همچنین، درمان‌های خانگی مانند استفاده از گرما یا سرما، کشش عضلات، تمرینات هوازی و داروهای مسکن نیز مؤثر هستند. همچنین، تکنیک‌های خودمراقبتی مانند تکنیک‌های آرامش‌بخش، خواب کافی و تغذیه سالم نیز به کاهش درد ناشی از تریگر پوینت‌ها کمک می‌کنند.
برای پیشگیری از تریگر پوینت‌ها نیز می‌توان اقداماتی انجام داد. این اقدامات شامل گرم‌کردن قبل از ورزش برای شل‌شدن عضلات، سردکردن بعد از ورزش برای بازگشت عضلات به حالت اولیه‌شان، حفظ وضعیت بدنی مناسب برای کاهش فشار بر عضلات و مدیریت استرس برای جلوگیری از تنش عضلات و ایجاد تریگر پوینت‌ها است. این اقدامات همگی به کاهش خطر ایجاد تریگر پوینت‌ها و بهبودی عمومی عضلات کمک می‌کنند.
جمع‌بندی
در این مطلب در مورد بیماری تریگر پوینت یا نقاط ماشه‌ای صحبت کردیم. این نقاط، گره‌های حساس و دردناکی در عضلات هستند که می‌توانند باعث درد موضعی ایجاد کنند. همچنین می‌توانند موجب محدودیت حرکتی شوند. این گره‌ها به شکل نخود در عمق عضله حس شده و انقباض شدیدی در فیبرهای عضلانی ایجاد می‌کنند. تریگر پوینت ها می‌توانند کیفیت زندگی را به طور قابل‌توجهی کاهش دهند. خوشبختانه، با روش‌های مختلفی می‌توان این مشکل را درمان کرد و شدت درد و ناراحتی ناشی از آنها را بهبود بخشید.
