اوزون تراپی چیست؟ و چه مزایا و عوارضی دارد؟

اوزون تراپی، یک روش بحث‌‌برانگیز درمانی است که در آن از فرم فعال اکسیژن یعنی گاز بی‌رنگ اوزون، برای درمان و مبارزه با بیماری‌ها استفاده می‌شود. در ادامه، با اوزون تراپی، انواع آن، کاربردها و عوارض احتمالی آن بیشتر آشنا می‌شوید.

اوزون تراپی (اوزون درمانی) چیست؟

اوزون تراپی، تزریق حالت مایع یا گازیِ فرم واکنش‌پذیرتر و فعال‌تر اکسیژن (یعنی اوزون (O3) به بدن) برای ایجاد اثرات درمانی است. در میان پزشکان، بحث‌های بسیاری درباره اثربخشی این روش درمانی وجود دارد، بااین‌حال اوزون تراپی به‌عنوان روشی ایمن و با حداقل عوارض، شناخته می‌شود.

گاز اوزون، از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است که در لایه‌های بالایی اتمسفر وجود داشته و به‌طور طبیعی از زمین در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید مراقبت می‌کند. با‌این‌حال در لایه‌های پایین‌تر جو، وجود گاز اوزون، به‌عنوان یک آلودگی مضر، برای انسان شناخته می‌شود. گاز اوزون، هنگامی‌که از طریق استنشاق وارد بدن شود، باعث تحریک ریه و گلو، سرفه و تشدید علائم آسم می‌شود. مواجه طولانی‌مدت با گاز اوزون، می‌تواند به آسیب شدید ریه‌ها منجر شده و کشنده باشد.

برخی از تحقیقات از اثرات مثبت اوزون تراپی، در افزایش قدرت سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت‌ها، کمک به کاهش درد ناشی از آرتروز و عوارض ناشی از آن و همچنین کمک به درمان تعداد دیگری از بیماری‌ها و شرایط، خبر می‌دهند.

اوزون تراپی چه انواعی دارد؟

روش‌های بسیاری برای استفاده از اثرات درمانی اوزون و تزریق آن به بدن وجود دارد. پزشک، با بررسی شرایط بیمار بهترین روش را برای رسیدن به حداکثر تأثیر انتخاب می‌کند. سه فرم اصلی اوزون تراپی، شامل موارد زیر است:

• تماس مستقیم با بافت: این فرم از اوزون تراپی، برای درمان زخم‌ها و مشکلات اندام‌ها استفاده می‌شود. در این موارد، بهتر است، گاز اوزون به شکل مستقیم در تماس با محل موردنظر قرار بگیرد. در این روش، گاز اوزون، در یک پوشش محافظتی تجویز می‌شود.
• تزریق داخل عروقی: برای درمان برخی از بیماری‌های داخلی مانند ابتلا به ویروس HIV، گاز اوزون در خون‌گرفته شده از بیمار، حل شده و سپس خون تغییر یافته مجدداً به بدن بیمار تزریق می‌شود. باید توجه داشت که استفاده از اوزون به این شکل، با خطر ایجاد آمبولی همراه است.
• تزریق داخل عضلانی: می‌توان اوزون تراپی را به شکل تزریق داخل عضلانی هم انجام داد. در این روش، اغلب پیش از تزریق، گاز اوزون را با اکسیژن مخلوط می‌کنند.
• از دیگر روش‌های استفاده از اوزون، می‌توان به کرم‌ها و پمادهای حاوی اوزون اشاره کرد.

---

مطالعه بیشتر: ارتوکین تراپی

---

 

از اوزون برای درمان چه عارضه‌هایی استفاده می‌شود؟

از اوزون تراپی، برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و شرایط استفاده می‌شود، تحقیقات برای بررسی اثربخشی این روش درمانی همچنان ادامه دارد. به برخی از بیماری‌ها و شرایطی که اوزون تراپی در آن‌ها کمک‌کننده است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مشکلات تنفسی: افرادی که از بیماری‌ها و مشکلات تنفسی رنج می‌برند، می‌توانند کاندید مناسبی برای اوزون تراپی باشند. بااین‌حال، همچنان تحقیقات بیشتری برای بررسی اثرات این روش در درمان بیماری‌های تنفسی در حال انجام است. در اوزون تراپی، با افزایش سطح اکسیژن خون، فشار و استرس کمتری به ریه‌ها وارد می‌شود. در سال 2014، و در تحقیقی مشخص شد که اوزون تراپی به شیوه داخل عروقی، می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به COPD کمک کند. بااین‌حال، باید دقت داشت که استنشاق گاز اوزون، به شدت خطرناک بوده و به‌خصوص در بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی، می‌تواند کشنده باشد.

دیابت: اوزون تراپی، در کاهش وقوع عوارض ناشی از دیابت نیز مؤثر است. عوارض ناشی از دیابت، اغلب در اثر استرس اکسیداتیو ایجاد می‌شوند. در مطالعات انجام شده، مشخص شده است که اوزون تراپی، با فعال کردن سیستم ایمنی و کمک به فرآیندهای مقابله‌کننده بدن با اکسیدان‌ها، می‌تواند در کاهش وقوع عوارض ناشی از دیابت، مؤثر باشد. همچنین، اوزون تراپی، به التیام زخم پای دیابتی و کمک به جلوگیری از ایجاد عفونت در این زخم‌ها کمک می‌کند.

کمک به درمان مشکلات سیستم ایمنی: اوزون تراپی، با تحریک و فعال کردن سیستم ایمنی، به درمان اختلالات سیستم ایمنی کمک می‌کند. برای مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از اوزون تراپی، در کاهش بار ویروسی، در افرادی که با ویروس HIV درگیر هستند، مؤثر است.

کمک به درمان آرتروز و سایر بیماری‌های روماتولوژی: می‌توان از خاصیت ضدالتهابی و ضدمیکروبی اوزون در درمان آرتروز استفاده کرد. اوزون تراپی، با افزایش اکسیژن‌رسانی بافتی، فعال کردن مکانیسم‌های آنتی‌اکسیدانی بدن و خاصیت ضد پلاکتی، می‌تواند به کاهش درد و عوارض ناشی از استئوآرتریت کمک کند. علاوه بر آرتروز، از اوزون تراپی، می‌توان در درمان هرنی دیسک و فیبرومیالژیا نیز استفاده کرد. اوزون تراپی کمر، اوزون تراپی کتف، اوزون تراپی گردن، اوزون تراپی لگن و اوزون تراپی زانو، از موارد پرکاربرد این روش درمانی برای کاهش درد و عوارض ناشی از آرتروز است.
از دیگر کاربردهای اوزون تراپی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

درماتولوژی و آنژیولوژی: زخم‌ها، سوختگی‌ها و ترومبوفلبیت

بیماری‌های عفونی ویروسی و قارچی: هپاتیت، هرپس و موکورمایکوزیس

چشم‌پزشکی: رتینیت پیگمنتوزا، گلوکوما و بیماری‌ ماکولا

بیماری‌های ازدیاد حساسیت با منشأ سیستم ایمنی: اوزون تراپی برای پسوریازیس، آسم و کهیر از این دست بیماری‌ها هستند.

نورولوژی: کمک به درمان سردردهایی با منشأ عروقی، پارکینسون و سربرال اسکلروزیس

بیماری‌های سیستم گوارشی: کولیت اولسراتیو، بیماری کرون، سندروم روده تحریک‌پذیر، هموروئید و فیستول‌ها و فیشر‌های مقعد

اوزون تراپی به چه صورتی انجام می‌شود؟

اوزون به‌طور طبیعی در حالت گازی است. نحوه اوزون تراپی براساس محل و بیماری فرد متفاوت است. برای استفاده درمانی از اوزون، از تماس آن با پوست، استفاده از آب اوزون‌دار و سونای اوزون، به‌ شکل قرار دادن اندام موردنظر در یک پوشش و سپس در تماس قرار دادن آن با اوزون، استفاده می‌شود. دقت کنید اوزون سمی بوده و مجاری تنفسی را تحریک می‌کند، عدم استنشاق آن در طول درمان بسیار مهم است. برای انجام برخی از روش‌های اوزون تراپی، پزشک خون فرد را با اوزون مخلوط کرده و دوباره به فرد تزریق می‌کند.

مراقبت‌های بعد از اوزون تراپی

انجام برخی کارها و خودداری از انجام برخی دیگر، می‌تواند در گرفتن تأثیر بهتر از اوزون تراپی بسیار مؤثر باشد. از این موارد، می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:

• نوشیدن آب به مقدار کافی
• دراز کشیدن به مدت 20 دقیقه، پس از هر جلسه درمانی
• مصرف مقادیر مناسبی از مکمل‌ها
• بهتر است از مصرف ویتامین C، دو ساعت قبل و بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از مصرف غذاهای سنگین بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از دوش گرفتن مستقیم پس از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل، قبل و بعد از هر جلسه درمانی خودداری کنید.

آیا درمان با اوزون عوارضی دارد؟

اوزون گازی ناپایدار است و این بی‌ثباتی به معنای غیر قابل پیش‌بینی بودن آن است. گاز اوزون، باید در مقدار مناسب و در محل مناسب استفاده شود و همچنین، باید از استنشاق آن جدا خودداری کرد.

» تنفس گاز اوزون، می‌تواند باعث تحریک ریه‌ها و تجمع آب در آن‌ها شده و برای تنفس فرد مشکل ایجاد کند.

» در صورت ورود گاز اوزون به دهان، بینی یا چشم‌ها، احتمال سوزش، ایجاد تهوع، استفراغ و سردرد وجود دارد. تماس تنفسی طولانی‌مدت با اوزون، باعث ایجاد عوارض تنفسی جدی می‌شود.

» برخی از افرادی که تحت اوزون تراپی قرار می‌گیرند، واکنش یاریش – هرکس‌هایمر را تجربه می‌کنند. در نتیجه این واکنش، بیمار به‌طور موقت، علائم مشابه آنفولانزا را تجربه کرده و احساس می‌کند که بدتر شده است. این واکنش موقتی است و پس از مدتی برطرف می‌شود.

» برای درمان برخی از بیماری‌ها، باید گاز اوزون را از طریق رکتوم وارد بدن کرد، در نتیجه آن، برخی از عوارض مانند: احساس دل‌پیچه و کامپ شکمی، و تمایل به دفع گاز ایجاد می‌شود. این علائم نیز موقتی بوده و پس از مدتی برطرف می‌شود.

» استفاده از اوزون به شکل وریدی، با خطر قابل توجهی برای ایجاد آمبولی همراه است. به همین دلیل، بهتر است قبل از انجام اوزون تراپی، با پزشک خود درباره عوارض آن صحبت کرده و از فواید بیشتر آن به نسبت عوارض احتمالی اطمینان حاصل کنید.

» درمجموع، اوزون تراپی درمانی ایمن و با حداقل عوارض شناخته می‌شود.

اوزون تراپی در نیاوران کلینیک

کلینیک اوزون درمانی، ارتوکین تراپی و سلول‌های بنیادی نیاوران کلینیک، یکی از پیشرفته‌ترین مراکز اوزون تراپی دیسک کمر در تهران بوده که در آن بهترین متخصصان و پزشکان به شکل 24 ساعته به ارائه خدمات به بیماران می‌پردازند. در این مراکز انواع درمان‌ها در حوزه بیماری‌های روماتولوژی و ارتوپدی، با بهترین کیفیت و دستگاه‌ها ارائه می‌شود. کلیه مراحل درمانی زیر نظر متخصصین مجرب و با تجربه کلینیک انجام خواهد شد و بیمار در تمام مدت درمان، زیر نظر مجموعه‌ای از بهترین پزشکان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های معتبر ایران قرار دارد.

سوالات متداول در مورد اوزون تراپی