سندروم تونل رادیال به نوروپاتی فشاری عصب بین استخوانی خلفی (PIN) در تونل رادیال اشاره دارد. علائم بیماری تونل رادیال شامل درد حرکتی یا حسی است. در واقع عصب شعاعی یکی از سه عصبی است که عملکرد حرکتی و حسی را برای بازو فراهم می‌کند. عصب رادیال از شبکه بازویی شروع می‌شود و به سمت پایین تا مچ دست و دست امتداد می‌یابد. همان‌طور که این عصب به سمت پایین بازو حرکت می‌کند، چندین بار شاخه می‌شود تا موجب حرکت عضلات پشت بازو ساعد و پشت دست را می‌پوشاند، شود.
این عصب مسئول حرکت مچ دست و انگشت و همچنین سوپیناسیون (چرخش به سمت بیرون) ساعد است. فشرده شدن عصب رادیال منجر به سندروم تونل رادیال می‌شود. در مقایسه با سندروم تونل کوبیتال و سندروم تونل کارپال، سندروم تونل رادیال بیماری خیلی شایعی نیست. در این مقاله توضیح می‌دهیم که سندروم تونل رادیال چیست و از علائم، نحوه تشخیص، راه های درمان و افرادی که بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آن هستند، صحبت می‌کنیم.
مطالعه بیشتر: سندروم تونل کارپال چیست و چگونه درمان می شود؟
علائم سندروم تونل رادیال کدامند؟
علائم سندروم تونل رادیال شامل درد، تحریک، سردی و ضعف عضلات در ناحیه آرنج و ساعد است. همچنین، احساس کم‌شدن حس در انگشتان و دست نیز از دیگر علائم این بیماری است. علت ایجاد سندروم رادیال می‌تواند ناشی از فشرده‌شدن عصب رادیال در محل عبور از تونل بافتی باشد. این فشار می‌تواند به دلیل تنگی و ضخامت بافت‌های محیطی عصب رادیال رخ دهد.
همچنین آسیب عصب رادیال می‌تواند در اثر استفاده مکرر از مچ دست و ساعد، انجام فعالیت‌های تکراری و جابه‌جایی بار سنگین، ضربه به ناحیه آرنج و انگشتان، فشار طولانی‌مدت بر منطقه آرنج و ساعد، و بیماری‌های مرتبط با التهابات مفصلی ایجاد شود.
دلیل ابتلا به سندروم تونل رادیال چیست؟
در قسمت جانبی آرنج، عصب رادیال به عصب بین استخوانی خلفی (PIN) منشعب شده و وارد تونل رادیال می‌شود. تونل شعاعی (Arcade of Frohse) شامل استخوان و ماهیچه‌هایی است که برای سوپیناسیون ساعد استفاده می‌شود. اغلب، سندروم تونل شعاعی در اثر تنگ شدن در تاندون و ساعد پروگزیمال مرتبط با این عضلات رخ می‌دهد. همچنین شکستگی استخوان، ضربه به بافت‌های نرم اطراف عصب، یا حرکت‌های مکرر که منجر به التهاب عضله می‌شود، همگی می‌توانند منجر به سندروم تونل رادیال شوند.
بیماری تونل رادیال در مشاغلی که افراد از دست، انگشتان و بازوهای خود بیشتر استفاده می‌کنند، شایع‌تر است. همچنین این بیماری بیشتر در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال رخ می‌دهد و زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سندروم تونل رادیال هستند؟
افرادی که شغل یا فعالیت‌های روزمره‌شان نیازمند حرکات تکراری مچ دست است بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. استفاده از دست‌ها و مچ دست نیز می‌تواند عصب رادیال شما را تحریک کند. به‌عنوان‌مثال، هنگامی که به طور مکرر حرکات خاصی را انجام می‌دهید، می‌تواند منجر به بیماری تونل رادیال شود.
افرادی که مداوم و به شدت مچ دست را حرکت می‌دهند، مانند افرادی که شغل آنها نیازمند گرفتن و حمل و جابه‌جایی اشیای سنگین است. کسانی که تنش‌ها و کشیدگی‌های مکرر در ناحیه مچ دست دارند، مثلاً به دلیل کیست یا کشیدگی در این ناحیه، نیز می‌توانند به سندروم تونل رادیال مبتلا شوند.
هر زمان که از عضلات بازو برای حرکت دادن اجسام استفاده می‌کنید، می‌توانید عصب رادیال خود را تحریک کنید؛ بنابراین کشیدن، هل‌دادن و گرفتن به‌وسیله دست، می‌تواند تاندون‌های موجود در دست‌ها، آرنج و بازوها را دچار آسیب کند. این آسیب در درازمدت منجر به بیماری تونل رادیال می‌شود.
نحوه تشخیص سندروم تونل رادیال
همان طور که پیشتر هم گفته شد، این بیماری علائم زیادی دارد. این علائم عبارت‌اند از:
- درد پشت دست شما
- حساسیت در قسمت خارجی آرنج
- مشکل در گرفتن اشیا
- مشکل در بلند کردن یا هل دادن اجسام
- مشکل در باز کردن مچ دست
- دردی که درست زیر آرنج شما حس می‌شود.
- دردی که با چرخاندن مچ دست بدتر می‌شود.
- دردی که با دراز کردن انگشتانتان بدتر می‌شود.
همه افراد مبتلا به سندروم تونل رادیال علائم مشابهی ندارند. برخی از افراد علائم خفیف و برخی دیگر علائم شدیدتری خواهند داشت. اگر هر یک از علائم ذکر شده در بالا را داشتید، بهتر است آنها را با یک پزشک متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست در میان بگذارید. آنها می‌توانند تشخیص دهند که آیا علائم شما ناشی از سندروم تونل رادیال است یا خیر.
علاوه بر این علائم، معاینه فیزیکی و انجام آزمایش نیز ممکن است مورد نیاز باشد. تعیین محل دقیق درد برای تشخیص صحیح، مهم است. حساسیت موضعی به ورودی تونل شعاعی باید به صورت دوطرفه با سر شعاعی و اپی کندیل جانبی مقایسه شود. پزشک ممکن است بازو را باز کند و حرکت دهد تا سطوح درد در حین پروناسیون و سوپیناسیون یا مقاومت در برابر این حرکات را مقایسه کند. عکس‌برداری با اشعه ایکس از آرنج، ام‌آرآی ستون فقرات گردنی، الکترومیوگرافی و مطالعات هدایت عصبی نیز ممکن است برای تشخیص قطعی مفید باشد.
مطالعه بیشتر: آشنایی با سندروم دکرون و روش های درمان آن
راه های درمان سندروم تونل رادیال
اگر درد شدیدتر باشد، ممکن است پزشک تزریق استروئید را به عنوان درمان پیشنهاد دهد؛ در این حالت فیزیوتراپیست می‌تواند تورم عضلات بازو و فشار روی عصب رادیال را کاهش دهد. هدف از درمان، جلوگیری از بازگشت درد است. همچنین پزشک ممکن است توصیه کند که حتی پس از پایان درد به استفاده از آتل در شب ادامه دهید. فیزیوتراپی برای کمک به تقویت عضلات بازو نیز می‌تواند مفید باشد و از دیگر روش‌های درمان سندروم تونل رادیال است.
در مواردی که سندروم تونل شعاعی به دلیل آسیب حرکتی مکرر ایجاد می‌شود، ساده‌ترین و مؤثرترین درمان، اجتناب یا اصلاح حرکت است. استراحت و آتل‌بندی بازو می‌تواند بسیار مفید باشد. در طی درمان بیمار باید کشیدن سنگین، هل دادن، پیچاندن یا گرفتن را محدود کند؛ زیرا این می‌تواند علائم را تشدید کند.
همان گونه که در بالا نیز اشاره شد فیزیوتراپی شامل تمرینات و کشش همراه با تحریک الکتریکی یا یخ ممکن است باعث تسکین درد شود. NSAIDهای بدون نسخه یا نسخه‌ای (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن) نیز می‌توانند درد و التهاب را کاهش دهند.
درمان سندروم تونل رادیال با جراحی
زمانی که روش‌های غیرجراحی نتواند مفید باشد، یا درد مدت کوتاهی پس از شروع فعالیت عود مکند، ممکن است پزشک جراحی را پیشنهاد دهد. در حین جراحی، پزشک با عبور عصب رادیال از تونل رادیال، هر نوع گرفتگی غیرعادی را آزاد می‌کند. پزشک جراح یک برش در قسمت بیرونی ساعد نزدیک آرنج ایجاد کرده و بافت‌های ماهیچه‌ای را جراحی می‌کند تا بتواند هر نقطه را که در آن عصب تحت فشار قرار می‌گیرد، بررسی کند. با عمل جراحی، تونل در آن نواحی گسترش یافته و فشار و در نهایت درد را کاهش می‌دهد.
این روش را می‌توان به صورت سرپایی نیز انجام داد. پس از 10-8 روز بیمار باید برای برداشتن بخیه و قراردادن یک اسپلینت متحرک به پزشک خود مراجعه کند. دو هفته دیگر درمان شروع می‌شود و اسپلینت متحرک فقط در صورت فعال نبودن و در شب استفاده می‌شود. درمان سندروم تونل رادیال تقریباً دو ماه طول می‌کشد.
مطالعه بیشتر: کلینیک فوق تخصصی آرنج
تأثیر فیزیوتراپی بر درمان سندروم تونل رادیال
تأثیر فیزیوتراپی در درمان سندروم تونل رادیال می‌تواند بسیار مفید باشد. فیزیوتراپی یک روش غیرجراحی است که با استفاده از تمرینات و تکنیک‌های مختلف، تسریع فرایند بهبودی افراد مبتلا به این سندروم را تسهیل می‌کند.
معمولاً، برنامه‌های فیزیوتراپی برای درمان سندروم رادیال شامل موارد زیر است:
- تمرینات استحکام‌بخشی: این تمرینات به افزایش قدرت و استحکام عضلات اطراف مچ دست و آرنج کمک می‌کنند. این تمرینات شامل انجام تمرینات مقاومتی با وزن‌ها، استفاده از محدوده حرکتی متنوع و تمرینات ایزومتریک می‌شود.
- تمرینات انعطاف‌پذیری: این تمرینات به افزایش انعطاف‌پذیری و محدوده حرکت در مچ دست و آرنج کمک می‌کنند. انجام تمرینات کششی، تمرینات موبیلیزاسیون مفاصل و تکنیک‌های استرچینگ می‌تواند در این بخش مفید باشد.
- آموزش تغییر الگوی استفاده: در فیزیوتراپی، به افراد آموزش داده می‌شود که چگونه در زندگی روزمره خود از مچ دست به طرز صحیحی استفاده کنند. این شامل استفاده از تکنیک‌های درست برای حمل و جابه‌جایی اشیای سنگین و همچنین تغییر الگوی حرکتی در فعالیت‌های روزمره می‌شود.
- تقویت عضلات فرعی: علاوه بر تقویت عضلات اصلی مچ دست و آرنج، تمریناتی برای تقویت عضلات فرعی و کمکی نیز ارائه می‌شود.
کلام آخر
سندروم تونل رادیال زمانی اتفاق می‌افتد که عصب رادیال فرد تحت فشار قرار گیرد. این وضعیت معمولاً در اثر حرکات مکرر بازو و مچ ایجاد می‌شود. سندروم تونل رادیال برای اکثر افراد به راحتی قابل درمان است. درد، اغلب با استراحت و داروهای OTC درمان می‌شود. همچنین ممکن است بیمار مجبور باشد اسپلیت بپوشد یا تزریق استروئید انجام دهد. برخی از افراد ممکن است برای درمان، نیاز به جراحی داشته باشند؛ اما جراحی، آخرین مرحله در پروسه درمان سندروم تونل رادیال است و اغلب به ندرت اتفاق می‌افتد. سندروم تونل رادیال معمولاً به راحتی قابل درمان است. بسیاری از افراد در عرض 3 تا 6 هفته بهبودی کامل پیدا می‌کنند.
پیروی از هر دستورالعملی که توسط پزشک معالج به شما داده می‌شود، از جمله هرگونه تغییر در شیوه زندگی، بسیار مهم است. پیروی از دستورالعمل‌ها از آسیب رساندن مجدد به عصب رادیال در آینده جلوگیری می‌کند. اگر به جراحی نیاز داشته باشید، ممکن است گهگاهی درد خفیفی را تجربه کنید. با این حال، بیشتر علائم بیماری، پس از درمان، بهبود پیدا می‌کنند.
