آیا درباره اینکه اختلالات اسکلتی عضلانی چیست و چه علائمی دارد، اطلاع دارید؟ آیا تاکنون چیزی درباره این اختلالات شنیده‌اید؟ اختلالات اسکلتی عضلانی که در علم پزشکی با نام MSDs نیز شناخته می‌شوند، آسیب‌های وارده بر بافت نرم، استخوان و ماهیچه‌ها هستند. این قسمت‌های بدن نقش مهمی در زندگی ما دارند و حتی کوچک‌ترین کارها در انجام فعالیت‌های روزمره توسط آن‌ها انجام می‌شود.
درصورتی‌که این ارگان‌ها و بافت‌ها بر اثر عوامل مختلف آسیب ببینند، موجب ایجاد درد و اختلال در انجام فعالیت‌های ما می‌شوند. پس اگر شما یا اطرافیانتان هم جزء افرادی هستید که از مشکلات اسکلتی عضلانی رنج می‌برید، همراه ما باشید. زیرا در ادامه به بررسی انواع این بیماری‌ها، عوامل ابتلا، درمان و راه‌های پیشگیری از آن را بررسی کرده‌ایم.
انواع اختلالات اسکلتی عضلانی کدامند؟
بیماری‌های اسکلتی و عضلانی مانند برخی بیماری‌ها فقط یک نوع نیستند و می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند. به عبارتی دیگر، می‌تواند قسمت‌های مختلفی از بدن را درگیر کرده و با علائم متفاوتی خود را نشان دهند. برای همین هر یک از آن‌ها با نام‌ها متفاوتی شناخته می‌شوند و علائم متفاوتی نیز خواهند داشت. انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی عبارت‌اند از:
- آرتروز: آرتروز یا استئوآرتریت نوعی بیماری مزمن مفصلی است که سبب درد و التهاب در مفاصل می‌شود. این بیماری که اگر به‌موقع از آن پیشگیری نشود، رفته‌رفته بیشتر شده و فرد درگیر را بیشتر اذیت خواهد کرد. همچنین آرتروز در افراد مسن بیشتر مشاهده می‌شود و می‌تواند هر مفصل موجود در بدن را درگیر کند. اما شایع‌ترین مفاصل درگیر در آرتروز مفصل زانو، دست، ران، باسن و ستون فقرات است. (جهت آشنایی بیشتر با این بیماری، مقاله نیاوران کلینیک در رابطه با آرتروز چیست را مطالعه فرمایید).
- تاندونیت: تاندونیت نوعی دیگر از مشکلات اسکلتی و عضلانی است که بیشتر در شانه، آرنج، مچ دست، زانو و پاشنه پا اتفاق می‌افتد. البته می‌تواند هر مفصل دیگری را هم درگیر کند. تاندون‌ها که فیبرهای نواری ضخیم برای اتصال استخوان به ماهیچه هستند، اگر دچار آسیب شوند، متورم و دردناک می‌شوند. به این وضعیت تاندون‌ها تاندونیت گفته می‌شود.
- فیبرومالژیا: این نوع بیماری که موجب خستگی و درد کلی اسکلتی عضلانی می‌شود، یک بیماری مزمن اسکلتی و عضلانی است. این بیماری نوعی رماتیسم بافت هم‌بند است که از علائم آن می‌توان به درد سطح گسترده، خستگی، اختلال در خواب و درد در نقاط حساس اشاره کرد.
- راشیتیسم: راشیتیسم که با نام‌های دیگر نرمی استخوان یا ریکتر نرم استی شناخته می‌شود، مربوط به رشد استخوان‌ها است. این بیماری بیشتر در نوزادان و کودکان دیده می‌شود. از دلایل ابتلا به آن نیز کمبود ویتامین د و کلسیم است و سبب نرمی‌استخوان‌ها می‌شود.
- آرتریت روماتوئید: آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) نوعی بیماری آرتریت مزمن است که سبب ایجاد درد و التهاب زیادی می‌شود. علت بروز این بیماری حمله اشتباهی سیستم ایمنی به مفاصل است و سبب تخریب آن‌ها می‌شود.
- اختلالات عضلانی و اسکلتی مربوط به کار: این نوع اختلالات به شرایط کار و کارکنان مربوط می‌شود. در این نوع اختلال کارهایی مانند کارگری یا مدام پشت میز نشستن، به استخوان و مفاصل فشار وارد می‌کند. درنتیجه سبب آسیب و اختلال در آن‌ها می‌شود.
- پوکی استخوان، کمردرد، اسکولیوز و اسپوندیلوز از دیگر بیماری‌های اسکلتی هستند که ممکن است افراد را درگیر کنند.
مطالعه بیشتر: پوکی استخوان چیست و چگونه درمان می شود؟
عوامل ابتلا به بیماری اسکلتی عضلانی
با افزایش تعداد ابتلایان به اختلالات اسکلتی عضلانی به همراه افزایش اطلاعات و آگاهی مردم، بیشتر افراد به دنبال عوامل ابتلا به این اختلالات هستند. چرا که آن‌ها تمایل دارند با آگاهی از این عوامل، از ابتلا به این بیماری‌ها جلوگیری کنند؛ بنابراین این عوامل را بادقت مطالعه کنید و با کسب اطلاعات بیشتر از ابتلا به آن‌ها جلوگیری کنید.
- قرارگرفتن مداوم یا ناگهانی در معرض حرکات مکرر
- واردشدن نیروی نادرست و زیاد در موقعیت‌های نامناسب
- انجام بیش از حد فعالیت‌های سنگین
- افزایش سن
- استرس و اضطراب زیاد و بیجا
- شکستگی و دررفتگی استخوان و مفاصل و عدم درمان به‌موقع آن‌ها و ترمیم ناقص آسیب‌ها
- کمبود برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین د و کلسیم
- ضربات مستقیم و محکم به مفاصل، استخوان‌ها و عضلات
- رگ‌به‌رگ شدن در اثر انجام برخی فعالیت‌های ناگهانی
- وضعیت ضعیف بدنی
- کم فعالیتی عضلات، نشستن زیاد و قراردادن بدن در حالت نادرست مانند راه‌رفتن غلط، نشستن و خوابیدن نادرست
- التهاب
راه های جلوگیری از آسیب‌های اسکلتی عضلانی
پس از اینکه با عوامل ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی آشنا شدید، نوبت به راه‌های جلوگیری از این اختلالات است. همیشه یادتان باشد که پیشگیری بهتر از درمان است. می‌توان با انجام برخی کارها و انجام‌ندادن بعضی کارها از بروز آسیب‌های اسکلتی عضلانی جلوگیری کرد. برای جلوگیری از این اختلالات کارهای زیر را انجام دهید.
- آسیب‌های اسکلتی و عضلانی از شایع‌ترین آسیب‌ها حین انجام کارهای مختلف و فعالیت‌های روزمره است؛ بنابراین اولین کار انجام درست کارهای روزمره مانند راه‌رفتن و نشستن و شیوه صحیح انجام کارها مانند بلندکردن اجسام، کشید و هل‌دادن اشیا است.
- محدودکردن کارهای تکراری، کار بعدی برای پیشگیری از این آسیب‌ها است. برای مثال اگر اهل ورزش‌کردن هستید، برنامه ورزشی خود را تغییر دهید. در این صورت از درگیری یک قسمت از عضلات به طور مکرر و از آسیب و خستگی آن جلوگیری می‌کنید.
- انجام مرتب چکاپ و آزمایش‌های لازم برای اطلاع از کمبود ویتامین‌های لازم برای استخوان و مفاصل کار بعدی است. درصورتی‌که به‌موقع از این مورد مطلع شوید، می‌توانید از بسیاری از بیماری‌های استخوان و مفاصل جلوگیری کنید.
- از انجام حرکات کششی غافل نشوید. انجام مرتب و صحیح این حرکات به تقویت عضلات و مفاصل کمک زیادی خواهد کرد.
- اگر دچار اضافه‌وزن هستید، حتماً ازطریق روش‌های اصولی وزن خود را کاهش دهید. وزن زیاد باعث افزایش فشار بر استخوان و مفاصل به‌خصوص در ناحیه کمر و پا می‌شود.
- تقویت عضلات به کمک ورزش برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری به‌خصوص در زمان افزایش سن یکی دیگر از کارهای مهم و لازم برای پیشگیری از این اختلالات است.
روش های درمان بیماری های اسکلتی عضلانی
در قسمت‌های قبل آشنا شدیم که اختلالات اسکلتی عضلانی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و امروزه افراد زیادی را درگیر کرده است. اما اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این اختلالات مبتلا شده‌اید، نگران نباشید. این آسیب‌ها نیز مانند بسیاری از آسیب‌های بدنی قابل‌کنترل بوده و می‌توان از تشدید آن‌ها جلوگیری کرد. از روش‌های درمان این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجام آزمایش‌های مرتب: این آزمایش‌ها می‌تواند شامل آزمایش خون، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، اشعه ایکس و MRI باشند. از طریق انجام این آزمایش‌ها می‌توانید از روند پیشرفت یا درمان اختلالات خود مطلع شوید.
- انجام فیزیوتراپی: انجام فیزیوتراپی در کلینیک فیزیوتراپی توسط افراد متخصص و طبق توصیه پزشک، به کاهش درد و التهاب کمک زیادی خواهد کرد.
- طب سوزنی: این روش که توسط برخی پزشکان و حکیمان طب سنتی و اسلامی انجام می‌شود، ازطریق تحریک عصب، به کاهش درد و التهاب کمک خواهد کرد.
- ماساژدرمانی: این روش نیز باید توسط افراد متخصص انجام شود. ماساژدادن سبب افزایش گردش خون و کاهش التهاب و درد می‌شود.
- داروهای شیمیایی: مسکن‌ها و تزریق آستروئیدها تحت‌نظر پزشک متخصص، روند پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهد. همچنین نقش زیادی در کاهش درد خواهند داشت.
- انجام تمرینات تقویتی: تقویت عضلات و مفاصل سبب افزایش استقامت و کاهش درد و بیماری‌ها در این نواحی می‌شود. فقط توجه کنید که این ورزش‌ها باید زیر نظر فردی مطلع بوده و از ایجاد فشار زیاد به مفاصل جلوگیری شود.
- تمرینات کششی: تمرینات کششی یکی دیگر از روش‌های درمانی مشکلات اسکلتی و عضلانی هستند. این تمرینات نیز اگر درست و اصولی انجام شوند، به ترمیم بافت‌ها کمک می‌کنند.
- روش‌های کنترل استرس: شاید این جمله را شنیده باشید که استرس مادر تمامی امراض است. استرس حتی روی بافت مفاصل و استخوان‌ها تأثیرگذار بوده و به آن‌ها آسیب می‌زند. با انجام تکنیک‌های کاهش استرس به تسریع روند درمان خود کمک کنید.
- استراحت‌کردن: به عضله و مفصل آسیب‌دیده خود که دچار التهاب و درد شده است، استراحت دهید تا بهبود یابد.
- جلوگیری از مصرف دخانیات: از مصرف سیگار و دخانیات خودداری کنید. زیرا باعث افزایش التهاب و درنتیجه افزایش درد می‌شوند.
- اصلاح رژیم غذایی: رژیم غذایی خود را بهبود ببخشید و از مصرف غذاهایی که باعث افزایش التهاب می‌شود پرهیز کنید. می‌توانید برای رژیم غذایی خود از پزشک متخصص مشاوره بگیرید.
- آب‌درمانی: آب‌درمانی یا ورزش در آب، حرکات اصلاحی در آب است که به بهبود بیماری‌های اسکلتی و عضلات کمک زیادی می‌کند. آب سبب افزایش مقاومت طبیعی عضلات می‌شود و به بهبود آن‌ها کمک زیادی می‌کند.
دریافت نوبت از کلینیک ستون فقرات
جمع‌بندی
بیماری‌های اسکلتی عضلانی یکی از بیماری‌های شایع امروزی است که افراد زیادی از آن گله و شکایت می‌کنند. این بیماری‌ها با اصلاح شیوه زندگی به‌راحتی قابل‌کنترل هستند. ما نیز در این مطلب به همه چیز درباره این آسیب‌ها پرداختیم. امیدواریم بتوانید به کمک این مقاله از ابتلا به این اختلالات جلوگیری کنید و در صورت ابتلا، به بهبود آن کمک کنید.
