عفونت لگن یا PID به عفونت رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها گفته می‌شود. به خاطر داشته باشید که اگر این بیماری را به‌موقع درمان نکنید، ممکن است دچار مشکلات باروری و دیگر بیماری‌های خطرناک شوید. در ادامه این مطلب از کلینیک نیاوران، توضیح می‌دهیم که التهاب لگن چیست و به هر آنچه که باید درباره این بیماری بدانید، مانند علائم، دلایل، عوامل خطر، نحوه تشخیص، روش‌های درمان و روش‌های پیشگیری آن می‌پردازیم.
التهاب لگن چیست؟
عفونت لگن به عفونت اندام‌های تناسلی زنان مانند تخمدان‌ها، رحم و لوله‌های فالوپ گفته می‌شود. بیشتر افرادی که در بدو تولد مؤنث تعیین شده‌اند، به علت بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک به التهاب PID مبتلا می‌شوند.
علت عفونت لگن چیست؟
اگر باکتری از واژن یا دهانه رحم به رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ وارد شود، افراد دچار بیماری PID می‌شوند. این بیماری معمولا ناشی از یک بیماری مقاربتی درمان‌نشده مانند کلامیدیا، سوزاک، تریکومونیازیس یا مایکوپلاسما تناسلی است. البته عفونت‌های باکتریایی غیرمقاربتی مانند واژینوز باکتریال، اشریشیا کلی یا استرپتوکوک نیز می‌توانند افراد را به این بیماری مبتلا کنند.
علائم التهاب لگن کدامند؟
علائم همه افراد مبتلا به بیماری التهابی لگن یکسان نیست. حتی برخی از افراد مبتلا ممکن است دارای علائم خفیفی باشند یا هیچ‌گونه علائمی نداشته باشند. متداول‌ترین علائم این بیماری که ممکن است مشابه بیماری‌های دیگر باشند و تشخیص را برای پزشک دشوار کنند، عبارت‌اند از:
- سفتی یا درد کمر
- خونریزی یا درد در طول رابطه جنسی یا پس از آن
- ترشحات غیرطبیعی از واژن که می‌توانند بوی ناخوشایندی داشته باشند
- درد در لگن یا بخش پایینی شکم که می‌تواند خفیف یا شدید باشد
- سوزش یا درد هنگام تخلیه ادرار
- چرخه‌های قاعدگی نامنظم
- خونریزی پیش یا پس از قاعدگی
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- در برخی از اوقات، لرز
شباهت عفونت لگن و رحم چیست؟
عفونت رحم حاد بخشی از عفونت لگن محسوب می‌شود. برخی از علائم این دو بیماری مشابه یکدیگر هستند؛ بنابراین، تشخیص این دو بیماری از یکدیگر دشوار است؛ ولی، ازآنجایی‌که روش‌های درمانی آن‌ها یکسان هستند، تشخیص این دو بیماری از یکدیگر ضروری نیست.
عوامل خطر التهاب لگن کدامند؟
این بیماری در میان افراد مؤنث که از نظر جنسی فعال هستند و سنی کمتر از 25 سال دارند، متداول است. افراد زیر بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند:
- افراد مبتلا به بیماری مقاربتی درمان‌نشده
- افرادی که در گذشته به PID یا بیماری‌های مقاربتی مبتلا شده‌اند
- افرادی که شرکای جنسی متعددی دارند
- افرادی که شریک جنسی آن‌ها دارای شرکای جنسی متعدد است
- افرادی که از دوش واژینال استفاده می‌کنند؛ زیرا، می‌تواند تعادل باکتری‌های واژن را بر هم بزند
- افرادی که از دستگاه‌های داخل‌رحمی برای کنترل بارداری استفاده می‌کنند
- افرادی که در طول رابطه جنسی از کاندوم استفاده نمی‌کنند
التهاب لگن (PID) چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر برای تشخیص این بیماری به دکتر ارتوپد مراجعه کنید، او ابتدا سوابق پزشکی و علائم شما را بررسی و سپس لگن شما را معاینه می‌کند. همچنین پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را نیز تجویز کند تا مطمئن شود که علائم شما ناشی از بیماری‌های دیگری نیستند:
- آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی
- آزمایش خون
- آزمایش نمونه‌برداری از ترشحات واژن
- آزمایش ادرار
- آزمایش‌های تشخیص بیماری‌های مقاربتی
- بیوپسی آندومتر
- لاپاراسکوپی
عوارض التهاب لگن کدامند؟
اگر اقدامی برای درمان اختلال التهابی لگن انجام ندهید، ممکن است دچار عوارض زیر شوید:
- ناباروری: ناباروری ممکن است ناشی از واردشدن آسیب دائمی به لوله‌های فالوپ باشد. خوب است بدانید که حدود 10% از افراد مبتلا به عفونت لگن (افرادی که بیماری خود را به‌موقع درمان نمی‌کنند) ممکن است تا پایان زندگی خود نابارور شوند
- بارداری خارج از رحم: اگر تخم‌ها در خارج از رحم رشد کنند، گفته می‌شود که فرد دچار این مشکل شده است. اگر اختلال PID باعث ایجاد بافت اسکار در لوله‌های فالوپ شود، تخم‌ها نمی‌توانند از لوله‌های فالوپ عبور کنند و به رحم برسند؛ بنابراین، در این لوله‌ها بارور می‌شوند. بارداری خارج از رحم می‌تواند باعث خونریزی قابل توجهی شود و افراد را با خطر مرگ روبه‌رو کند
- زایمان زودرس: اگر نوزاد پیش از سی و هفتمین هفته بارداری متولد شود، گفته می‌شود فرد دچار زایمان زودرس شده است
- سقط‌جنین
- آبسه لوله تخمدان: این مشکل می‌تواند باعث ایجاد توده در دستگاه تناسلی زنان شود
- درد لگن مزمن: درد لگن ناشی از این بیماری ممکن است حتی پس از چندین ماه و سال برطرف نشود. همچنین آسیب‌های دائمی واردشده به لوله‌های فالوپ می‌توانند باعث ایجاد درد در هنگام رابطه جنسی و تخمک‌گذاری شوند
روش های درمان اختلال PID کدامند؟
پزشک ابتدا آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند مونودکس را با توجه به باکتری ایجادکننده علائم این بیماری تجویز می‌کند. علائم شما ممکن است چند روز پس از مصرف داروها کاهش یابند. حتی اگر علائمی را مشاهده نمی‌کنید، حتما تمام داروهای تجویزشده توسط پزشک را مصرف کنید تا باکتری‌ها به‌صورت کامل حذف شوند.
پزشک ممکن است به همسر شما نیز توصیه کند که آنتی‌بیوتیک‌هایی را برای جلوگیری از عفونت مجدد مصرف کند. همچنین ممکن است رابطه جنسی ایمن (برای مثال، استفاده از کاندوم) را تا زمان پایان تمام داروها به شما پیشنهاد دهد تا خطر عفونت مجدد کاهش یابد.
در برخی از موارد، روش‌های درمانی قوی‌تری ممکن است ضروری باشند. برای مثال، اگر باردار هستید، نمی‌توانید آنتی‌بیوتیک خوراکی مصرف کنید، تب بالایی دارید یا به‌صورت مکرر استفراغ میکنید، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک داخل وریدی را تجویز کند.
به خاطر داشته باشید که این روش‌های درمانی تنها می‌توانند علائم شما را بهبود دهند و نمی‌توانند آسیب واردشده به سیستم تناسلی را درمان کنند. اگر اقدامی برای درمان عفونت نکنید یا درمان آن را دیر شروع کنید، ممکن است در معرض خطر آبسه، ایجاد بافت اسکار در اندام‌های تناسلی و ناباروری قرار بگیرید؛ بنابراین، هر چه زودتر برای درمان عفونت به پزشک معتبری مانند پزشکان کلینیک نیاوران مراجعه کنید.
چگونه از عفونت لگن پیشگیری کنیم؟
شما همیشه نمی‌توانید از ابتلا به عفونت لگن جلوگیری کنید؛ ولی، روش‌های مختلفی برای کاهش خطر ابتلا به این عفونت وجود دارند که عبارت‌اند از:
- خودداری از دوش واژینال: دوش واژینال می‌تواند تعادل باکتری‌های واژن را بر هم بزند
- انجام رابطه جنسی ایمن: از کاندوم در طول رابطه جنسی استفاده کنید و اطلاعاتی درباره سوابق جنسی شریک جنسی خود به دست آورید. به خاطر داشته باشید که بسیاری از داروهای کنترل بارداری نمی‌توانند به پیشگیری از این بیماری کمک کنند؛ بنابراین، حتی اگر این داروها را مصرف میکنید، حتما از کاندوم در طول رابطه جنسی استفاده کنید تا به بیماری‌های مقاربتی مبتلا نشوید
- انجام آزمایش‌های تشخیص بیماری‌های مقاربتی به‌صورت منظم: حتی اگر علائمی را مشاهده نمی‌کنید، حتما به پزشکی مراجعه کنید و از آن‌ها بخواهید که این آزمایش‌ها را تجویز کنند. اگر از نظر جنسی فعال هستید و سنی کمتر از 24 سال دارید یا در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید، این کار را هر سال انجام دهید. بهتر است از همسر خود نیز بخواهید این آزمایش‌ها را انجام دهد
- کاهش تعداد شرکای جنسی و انجام رابطه جنسی تنها با یک نفر
چه زمانی هنگام عفونت لگن به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم این بیماری را مشاهده میکنید، تصور میکنید که دچار بیماری مقاربتی شده‌اید و درمان‌ها کمکی به بهبود بیماری مقاربتی فعلی نمی‌کنند، به پزشک معتبری مانند پزشکان کلینیک نیاوران مراجعه کنید. حتی اگر علائم شما خفیف هستند، رابطه جنسی برقرار نکنید و هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. پیش از مراجعه به پزشک، بهتر است کارهای زیر را انجام دهید:
- زمانی که نوبتی را برای ملاقات با پزشک رزرو میکنید، از منشی پزشک بپرسید که آیا باید کاری را پیش از مراجعه به مطب انجام دهید یا خیر
- همه علائم خود را در کاغذی یادداشت کنید و در زمان مشخص‌شده با خود به مطب پزشک ببرید. حتی اگر برخی از علائم ارتباطی با عفونت یا بیماری‌های مقاربتی ندارند، آن‌ها را در کنار بقیه علائم بنویسید
- فهرستی از داروهای خود حتی ویتامین‌ها و مکمل‌ها تهیه کنید
- اگر سؤالاتی ذهن شما را مشغول کرده است، آن‌ها را یادداشت کنید و از پزشک بپرسید
جمع‌بندی
عفونت لگن یا PID به عفونت اندام‌های تناسلی زنان گفته می‌شود و عفونت‌های باکتریایی مانند سوزاک و کلامیدیا از متداول‌ترین دلایل ابتلا به آن به شمار می‌روند. اگر اقدامی برای درمان این بیماری انجام ندهید، علائم شما مانند درد لگن بدتر خواهند شد و دچار عوارضی مانند ناباروری یا بارداری خارج از رحم خواهید شد. برای جلوگیری از این بیماری، حتما در طول رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید و آزمایش‌های تشخیص بیماری‌های مقاربتی را به‌صورت منظم انجام دهید.
اگر علائم این بیماری را مشاهده میکنید، حتما به پزشک معتبری مانند پزشکان کلینیک فوق تخصصی لگن نیاوران مراجعه کنید. پزشکان ارتوپد باتجربه و ماهر این کلینیک می‌توانند بیماری شما را تشخیص دهند و در صورت لزوم، روش‌های درمانی مناسبی را تجویز کنند. اگر می‌خواهید اولین قدم را برای درمان بیماری‌های لگن خود بردارید و درد را از زندگی خود بیرون برانید، نوبتی برای ملاقات با پزشکان کلینیک نیاوران رزرو کنید.
